İstanbul turizmi için 108 öneri-2

ÖZKAN ALTINTAŞ- TÜRKİYE TURİZM
BURSA- İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin Bursa’da düzenlediği ‘ortak akıl” çalıştayına katılanların 108 önerisinde “İstanbul’un algısı düzeltilmeli” görüşü ağır bastı.

İBB, Bursa Çalıştayı’nda İstanbul turizmi için turizmi için yürütülen “beyin fırtınası” toplantısına katılanlar 108 öneri sundular. Daha sonra ise gruplar halinde öneriler üzerinde çalışmalar başladı.

Ortak akıl çalıştayında sunulan öneriler şöyle:

AKIMLAR BEYİN FIRTINASI
1. 2018’de yeni havaalanı açılacak.
2. Olumsuz yurtdışı algısı var.
3. İstanbul’da trafik ve lojistik sorunu var. Artan bina ve lojistik sorunlarını artırmadan çözüm bulunmalıdır. (Düzeltme yapıldı: Sultanahmet’e bina yapılmayacak)
4. Algı yönetimi konusunda referandumdan bir ay önce Lozan’da bir çalışma yapıldı. Türkiye üzerine birçok soru soruldu. Türkiye’den ilk kez katılım olan bu organizasyonda Dubai ve New York konuşulurken ibre bir anda İstanbul’a döndü. İyi çalışma yapılırsa olumsuz olayların izi silinecek ve birebir ilişkilerde imajı düzeltilirse döndürülebilir.
5. Bugüne kadar yapılan bir hata: Turizm bir ekonomik bir konudur. İstanbul’da turizm yüzünden önemli bir buhran yaşanmaktadır. Bunu çeşitli sektörler biliyor ama organizasyonel eksiklikler var. Ekonomik bir olay olduğu gerçeği ve fantezi olmadığı gerçeğini anlamaya ihtiyaç var.
6. İstanbul’da pek çok yatırım yapılıyor. İstanbul’un merkeziyet sorunu var. Bunun tanımlamasının yapılması gerekiyor. Çok merkezli bir kente doğru bir gidiş var.
7. İstanbul üçüncü dönüşüm sürecinde ve bu çok hızlı oluyor. Dünya kentleri yeni yüzyıl kentleri akımını yaşıyor bunun odağında yeni nesil, bilim, teknoloji ve tasarım ile kent içinde kent olayı var. Dünya bu akımı yaşarken İstanbul hızlı bir dönüşüm süreci yaşıyor. Bunu her sektörün değerlendirmesi gerekiyor. Dünya bir akımı yaşarken İstanbul başka bir akım içinde
8. Dünya kentleri 90’lı yıllarda kentsel rönensans akımı yaşadı. SOHO akımı ile kentlerin girilmez bölgeleri girilir hale geldi, teşvikler verildi ve turizm canlandırıldı.
9. Yeni nesil kavramında 18-30 yaş var. Hedef kitle bu olmalıdır.
10. BM 2017 yılını sorumlu turist yılı olarak ilan etti.
11. Paylaşım ekonomisi (airbnb vs) payı 2025 yılında 325 milyon doları bulacak. Bütün bu gelişmeler ve akımları turizmle nasıl entegre ederiz diye düşünmek gerekiyor.
12. Tespitler: Güven ve huzur olmayan yerde turizm olmaz. İstanbul’ da burada olumsuz etkilendi. Geopolitik konumu itibariyle tehditlere açıktır ama turizm lisanını özel sektörün belirlemesi gerekir. Turizm bir kültür alışverişiyse Türkiye’yi turizm elçisi yapacak adımlar atılmalıdır.
13. İstanbul yaşatan, yaşanan bir şehirken bu kimliğini kaybediyor
14. İstanbul, Türkiye’nin algısı ve politik duruştan etkileniyor.
15. İstanbul uzun yıllardır akıllı kent kimliğini kazanamadı.
16. Sorun çözümü turizmde değil siyasetçidedir. Oradan gelen kararla ilerlenir veya gerilenir.
17. Sultanahmet’deki bomba olayından önce yapılan konuşmada “İstanbul güvenli bir şehir değildir” denmişti. Geçen sene tarihi yarımadada bazı değişiklikler yapılmak istendi ve eski, metruk evleri otel veya pansiyon şeklinde hizmete sunması düşünüldü. Şu andaki durumda arz talep dengesizliği var. Sultanahmet otelleri %20-25 kapasite ile çalışıyor. 70.000 yeni yatak kapasitesi gelecek.
18. İstanbul bundan sonra rakibi olan şehirler tarafından meydan okunacak. Kongre, tarihi alanlar gibi konularda çeşitli rakiplerle karşı karşıya kalacak.
19. İstiklal caddesine vinç ile gelecek ağaçlar konuşuldu. İstiklal caddesinin demografik yapısı bozuldu. 22:15’den sonra oralardaki manzara rahatsız edicidir. Harbiye Caddesi de bozulmaya başladı. İstanbul’un birçok caddesi ve karakteri elden çıkıyor. Bağdat Caddesi’nde 200 dükkan boş durumdadır. İstiklal Caddesi’nde ise sadece belli esnaflar var.
20. Restaurant menüleri belli bir bölgenin menülerini andırıyor. Avrupalı turist gelire ne yiyecek? Humus, vs. Restaurantlar ve dükkânların yazılarında Arapça dikkat çekiyor. Eskiden İngilizce yazılar vardı. Bugün onlar görülemiyor. İstanbul’un kalbi olan Beyoğlu fiyatları ekonomisi otelleriyle aşağı seviyeye iniyor
21. İstanbul’un imaj ve algısını değil Türkiye’nin imaj algı ve kimlik dönüşümünü konuşmak gerekiyor.
22. Şu andaki durum ve gidişatta İstanbul’da kapanan ve saklı tutulan otel sayıları var. Birçok otelci bunu ilan etmiyor. Kapalı otellerden çıkartılan kalifiye personel var. Aylarca işsiz kalıp şehri terk etmek zorunda kalıyor. 2-3 sene sonra işler yoluna girdiği zaman kalifiye personel sıkıntısı ortaya çıkacak
23. Kentsel dönüşüm çerçevesinde bir takım bölgelerde çalışmalar yapılıyor. Kentsel dönüşümün uygulandığı bölgedeki esnaf ve otelciler zor durumda kalıyor. Kentsel dönüşüm zamanlamalarının iyi ayarlanması gerekiyor. (Kapadokya Havaalanı yaz arifesinde kapatılmış durumda)
24. Kriz öncesi yaşanan sorunlar kriz sonrasında daha da öne çıkmaya başladı. Kaçak rehbercilik, konaklama ve acentacılık gündemdedir. Bunları yapan kişiler Türk vatandaşı da değiller ve ceza almıyor. Bunların getirdiği profil hızla istanbul’a yerleşiyor. İstanbul’un en güzel yerleri dediğimiz merkez yerler kalitesiz yerler haline geldi. Bunlar algıyı düzeltmede en büyük engeli teşkil edecek.
25. SOHO dönüşümü 90’lı yılların başında pavyondan rock bara dönüşüm Beyoğlu’nda gerçekleştir. Yanlış bir turizm planlaması yapıldı. Emek Sineması krizi, masa sandalyelerin toplatılmasıyla küçük esnaf, underground kültür dağıldı. Underground kültür orada yaşamayınca binalar prim yapmış olabilir ama 227 işletme kapandı. Misafirler aslında Beyoğlu’nda ağırlanıyor ama burası yok edildi. Beşiktaş ve Kadıköy’e giden profil Beyoğlu’ndan farklıdır.
26. İstiklal, Nispetiye ve Bağdat caddeleri kötü durumdaysa mikro caddeler var demektir. Güvenlik problemi kalıcı gözükürse mikro eğlence merkezlerini çekim merkezi örneği haline getirilebilir. Örneğin Kadıköy’ü öne çıkartmak olabilir
27. Tüm dünya içe kapanma trendindedir. Bölgesel çalışmalar yapma ve onlara kendimizi tanıtmaya çalışabilir. Arapça yazılar bir sonuç mu? İngilizce yapıldığı zaman İngiliz turist gelecek mi? Kısa zamanda bir iş, aş yapılmak isteniyorsa gelmeye hazır müşteri hedeflenmelidir.
28. Paylaşım ekonomisi ile dijital ekonomi trendi var. Turizmi kalkındırmak için dijital ekonomiden ne kadar faydalanılıyor diye sorulacak olursa minimum denilebilir. Talebi ve algıyı yönetmek için dijitalleşme kullanılabilir.
29. İstanbul’da özellikle 5 yıldızlı otel yatırımları yoğun bir şekilde devam ediyor. Bu durum gelecekteki ve mevcut yeni nesil turist talebine cevap vermeyecektir. Bunların çok ucuza pazarlanmak zorunda kalmasına neden olacak. Turizm yatırımlarının rasyonel kararlarla izin verilmesi gerekiyor. Büyük sermayeler yatırıp geri dönüşü olmayan otellere mahkum kalınabilir.
30. İstanbul’un çok güçlü kent destinasyon yönetim, pazarlama örgütüne ihtiyaç var. İBB yasal statüsüyle ve tüm paydaşlarla ele alınmalıdır.
31. Makro düzeyde 2018’de havalimanı açılacak. ABD giden yolcular için laptop engeli koydu. HUB olan bir şehir için böyle bir sorun var. Avrupa, Uzakdoğu, Yakındoğu için HUB olan bir merkez olma hedefi var.
32. Yatırım konusunun düşünülmesi gerekiyor.
33. Plansız yapılaşma (plansızlaşma) var. Kriz sonrası dönemi planlamak gerekiyor.
34. 300 Euro ile Paris seyahati sunulurken, turist 100 Euro’ya İstanbul’da ağırlanabiliyorsa İstanbul’a geri dönüş mutlaka olacaktır.
35. Uzun vadede yapılacak işler arasında en zor ulaşılan ülkeler arasında Türkiye birinci sıradadır. İspanya veya Portekiz yerinde olsaydık bu kadar turist de gelmezdi. İspanya’ya trenle, otobüsle ve gemiyle giriliyor. İstanbul entegrasyonunu yüksek hızlı tren hatlarıyla kurmalıdır. Tren kullanılırsa en az 3 milyon turist artar. 8550 km kıyı şeridi olan ülkenin kurvaziyeri olmaması eksikliktir.
36. Booking.com gibi en önemli kanalın burada yasaklanması en büyük problemdir.
37. İstanbul’un önümüzdeki kısa uzun mesafede pozitif söylenebilir. Yabancı turist alan en büyük ülke Londra’dır. 20 milyon yabancı turist barajını İstanbul’un aşacağı iddia edilebilir. Türkiye her krizden güçlü çıkan bir ülkedir.
38. Dijital ve smart turizm akımında 2020 50 milyar noktada internet olacağı öngörülüyor. Burada çok ciddi teknoloji ve veri analizi gündeme gelecek.
39. İnsan kaynağı ileride ciddi bir problem olacak
40. OHAL ve idamın konuşulması ile Avrupa’dan uzaklaşma görünümü verilmesi tehdittir.
41. İstiklal caddesi turizmin ciddi bir noktasıdır ve önemli bir sorundur.
42. Yurtdışından gelecek turist konuşulacak. Bütün illerden İstanbul’a hızlı tren ulaşımı sağlanmalıdır. İstanbulluyu İstanbul ile tanıştırmak da tartışılmalıdır.
43. Denetim eksikliği var. Kabataş’da bırakılan yolcu dolandırılarak Taksim’e çıkartılıyor. Turist kazıklama eğilimi var. Şu anda Arap turisti ağırlıkta. Batılı ve Avrupa turisti yok
44. Bütün dünyada olan şehir turizmi akımı var. 50-30 yıl öncesinden farklılaşma var. Daha önce belli bölgeler steril olarak sadece turistler için korunurdur. Turist profili değişti artık kentin otantik alanına katılmak isteniyor. Turist Nispetiye, Bağdat ve İstiklal Caddesi’ne katılmak istiyor. Dolayısıyla steril yerine otantik ve doğal yaşam alanlarını ve kent yönetimini buna yönelik yapmak gerekiyor. Kentsel yenileme bugün önemli görülüyor ama Bağdat Caddesi’nde artık sadece iş makineleri var. Beyoğlu’nda sadece iş makineleri sesi duyuluyor. Kentler kurallar değil müeyyideler ile yaşar.
45. Yöntem değişikliği konusu var. Turizm olayının doğa, tabiat, şehir turizmiyle, spor hareketleriyle ilgili istatistik toplanabilir. İstanbul odaklı olunduğu için şehir turizmini düşünmek gerekiyor. Şehir turizmi içerisinde event olayının şehir kültürel hadiseyle ilgili neler yapılacağını konuşmak gerekiyor. İstanbul Sanat ve Kültür Festivali önemli bir etkinliktir. Bunlarla ilgili çekicilik yaratmak gerekiyor.
46. Sürdürülebilirlik konusu önemlidir. 8-18 yaş arası için, onlara yönelik etkinlikler yapılması gerekiyor.
47. Şehrin mimari, entelektüel hayatını gözden geçirmek gerekiyor.
48. Gençlerde Türkiye’yi terk etmek gibi bir akım var. Bilgi Üniversitesi Turizm Okulu öğrencileri turizmde çalışmamak üzere hazırlıklarını yapılıyor.
49. Örgüt problemi var. Ölçümleme, bütçe, ekonomisi çalışılmıyor.
50. İstanbul’un sevgisi kıtlaşmıştır. Dünya’da İstanbul’u sevmiyorlar. İstanbul’da yaşayanlar da birbirlerini sevmiyorlar.
51. Güven faktörü kimse kimseye güvenmiyor. Otelci-Acente kim kime parayı ne zaman takacak bu problem var. Hep beraber olması lazım. Yeni bir şey söyleyen yok, yıllar önce magic life açıldığında yeni akım başlattı şu ana kadar böyle bir şey yok. Dinozorlar köşeleri tutmuş gençlere izin vermiyoruz.
52. İstanbul’un turizm stratejisi konuşuyorsak bir altın bilezik var biri körfez köprüsü. 3.5 saat Marmara projesi, Bursa belediye başkanı “ Biz İstanbul’la büyüyoruz” dedi. Kentler arası turizm birlikteliği önemli. Kentsel ittifaklar konusunu gündeme almamız lazım.
53. Bir başka konu deprem 20 yıl içersinde bekliyor, hazır olunması lazım.
54. Yangın büyük çok gördük daha evvel ama tahliye kapısı vardı artık yok böyle bir yangın yaşıyoruz. Bu yangının içinden insan canını ve malını kurtarmaya çalışır. Bu salonda bulunanlar kıymetli işler yapan insanlar var. 2004 yılında BOP vardı peki Turizmcilere Araplar gelecek batılı kaçacak diye bir şey söyledi mi?
55. Pazar öncelikleri belirlenirken dünyada değişen dinamiklere dikkat edilmesi lazım, Uzakdoğu Asya’da turizm çift haneli rakamlarla büyüyor. 3. Hava alanı bize bu Asya’yı Avrupa’ya bağlamamızda önem taşıyor. Bunu çözme ve stratejileri belirlerken çeşitli olmamız lazım.
56. İstanbul’da global anlamda turizm öğreten üniversiteler lazım. Şu anda böyle bir eğitim anlayışı yok.
57. Beyefendi şehir turizmi yapılabilmeli dedi. 26 tane yürüyüş güzergahı var İstanbul’da 6 tanesi oldukça güvenli 20 tanesi insana yolunu kaybettirir. Dolayısıyla haritaların düzeltilmesi için oturup çalışılması için.
58. İstanbul’da 220 köy var, 20 yıl sonra tek bir köy gösteremeyeceğiz. Köylerden acilen 30’unun sınırları belirlenmeli ve koruma altına alınmalı.
59. İstanbul 60’tan fazla devletten 20’den fazla bakanlıktan fazla bütçe ile yönetiliyor. Müzeleri çoğaltabiliriz. 17.yy merakla başlanan turizm bugünün ötesindedir. Merak uyandırmamız lazım. Biz turist geldiğinde rahat edecek şekilde yaşaması için analizler yapıyoruz. Yurtdışından bir kere turistlerin gelmesi lazım öncelikli bu sonra bunu dağıtmak, İstanbul’da 39 ilçeye turizmi dağıtmak için çalışıyoruz.
60. Gezi olayları zamanı tavandı, aşağı gidiş oldu Reina olayıyla dibi gördük.
61. 2013 mayıs ayının sonu bizim tavan olduğumuz yerdi, aradan geçen kayıp bir zamandır. Tespitleri doğru yapmamız gerekiyor. İletişim faciası yaşıyoruz 3 yıldır.
62. İstanbul özelinde bir turizm otoritesi olmalı, ICP var ama konumu belli değil.
63. Turistin taşınmasına yönelik-karayolu- düzenleme yok.
64. Turizmden nemalanan çok sektör var, onlar burada yok! Turizmin ekonomisi baştan çalışılmalı
65. İstiklal Caddesinin istikbali ve istiklali, gidişat son derece olumsuz
66. İstanbul’un tüm dünyada ayıran beyoğlu, asmalı mescit vs gibi yerler en çok etkileniyor. En önemli destinasyonlar kayboluyor, turist gelmez
67. Fiyatları %50 ile %100 arasında geri düşmüş durumda
68. Yatırımların geri dönüşü çok uzadı, özellikle İstanbul’da
69. Dünyanın en yavaş internetine sahip bir şehir İstanbul, suratle çözülmesi gereken bir sorun
70. Algı yönetimi sorun, İstanbul’un algısını bir stratejiyle yönetmek gerekir. İstanbul’un farklı destinasyonları farklı tanıtılmalı, terörden dolayı İstanbul deyince olumsuzluk her yerde
71. Yatırımların geri dönüşü 12-14 den 20 ye çıktı. Arz fazlası var, konaklama sektöründe. Nüfus artışı var ciddi oranda
72. İstanbul’un silüetini bozan modern binalar var. İstanbul’un otantik görünümü bozuluyor, yağmalanıyor.
73. Kültürlerarası getttolaşma başlayacak. İstiklal caddesindeki eski durum bahariye caddesine taşınmış durumda.
74. Yaşanılan sorunları sadece turizm sektörü içinde çözülemez, politik sorunlardır. Bunlar oradan çözülebilir.
75. Turizmin kendi kronikleşmiş sorunlarını konuşmuyoruz. Türkiye’nin ürünleri çok ucuza satılıyor, yetişmiş elemanlar kaçıyor.
76. İstanbulla ilgili büyük bir kıymeti unutmuş durumdayız: Doğu Roma müzemiz yok! Louvre müzesi gibi yerler
77. Kent ekonomisi içinde turizmin payını gözden geçirmemiz lazım, 10 milyar dolar gelir 2-2.5 dolar buradaki aktörlerin, 7.5 milyarlık meblağ nereye gidiyor. Turizmin aktörlerinin tabandaki yapısını gözden geçirmeniz lazım!
78. Dünyada diğer başkentlerde müzeler en çok vakit geçirilen yerler. İstanbulda 56 tane müze, Madrid’te vs 180 kadar müze var. Turistin kalış sürecini artırmak için 2019 sonrasına kadar 20 yeni müze açılıyor. 2018 8 müze daha açılacak! 2017 de 3-4 tane açılıyor.
79. Plansız yatak arzı var, devam edecek, son 8 senede %90 artış, tolere edilebilecek bir şey değil! Sadece son dönemdeki olaylar değil sadece, yatak arzı da oranları düşürdü
80. Son 5-6 yıldır, ev pansiyonculuğu apart otelcilik batıda 20 senedir var, Berlin Eyaleti bunu kurallara başlamıştı. Yararı var tabana yayıyor turizmi, zararı var denetleme
81. Beyoğlu kayberderken, balat, ayvansaray samatya yedikule hattı kentsel değişime uğruyor insanların elleriyle. Belediye ve devlet bu girişimleri desteklemeli, yardımcı olmalı!
82. Bireysellikten çoğunculuğa geçmenin zamanı geldi. Acentelerin elinde var olan kongreyi başka destinasyona taşımasına engel olmamız lazım. İstanbul’da kongre merkezi yapılmaması lazım şu an için, yeni havalimanıyla değişilebilir tabi.
83. İstanbul’un yurt dışında sokak tanıtımına önem vermemiz lazım. Taksimden harbiyeye yürürken ispark var, bir de deprem bölgesi için kapatılmış. Kapatılan alanlar sorunu
84. Sürdürülebilir çözümlerden ziyade sürdürülebilir turizme ihtiyacımız var. Sürdürülebilir Türkiye’nin genel turizm alanında bir planının olması, varsa konuşulmasını bekliyorum.
85. Mikrodan makroya geçebiliriz: kriz zamanları reform yapmak için iyi zamanlar, turizm 1980 lerden kalma bir kanunla yapılıyor. Turizmin içindeki işlemeyen şeylerin farkındaydık ama işler iyi gidiyordu. Dünyada 15 tane iyi sistemi araştırıp bunu kendimize uyarlamamız, bütün sektörü yeniden tasarlamamız lazım!
86. Araptan başka turist olmadığı için İstanbul’da restoran ve oteller arapçayı ön planda tutuyor. Küstürülmüş Türk elemanlarımız var, şu an Laleli bir Dubai olabilecekken dalga geçilen bir yer oldu.
87. Ucuz işçiye gidişat var, spa salonlarında bile Suriyeliler çalışıyor
88. Yurt dışındaki bilim ve sanatçılarımız farklı alanlarda kullanılmıyor. Farklı algı yaratacak yabancı ve yurt dışındaki insanımızı kullanmıyoruz
89. Sadece Sultanahmet ve Beyoğlu’na sıkıştırılmış bir turizm var, şu an başka destinasyonlarda bilinçsiz bir gelişme gösteriyor. Bu farklı destinasyonlar için yeni bir şeyler söylemek lazım!
90. Bütün otoban ve şehir içi tabelaları İngilizce-Türkçe olmalı. Turizm çalışanlarının ve binalarımızın şık olması gerekiyor. Şehrimizde sanat eserleri olmalı. Taksicilerimizin eğitim alması gerektiğini düşünüyorum.
91. Şimdiye kadar konuştuklarımızı unutup turizm tarifi yeniden olmalı baştan beri yanlış tarifi var. Mevcut kavramların İstanbul’la alakası yok. Tamamen deniz kum turizmi var. Turizm kavramı otelcilik ve acentecilik değildir. Deniz güneş kum turizmi ile metropolde turizm yapmaya çalışıyoruz. İstanbul dışında ülke cari açığının %40’ı karşılayan ama dediğini yaptıramayan başka bir örnek yok.
92. Yatırımcıların AVM Rezidans yapmaktan vazgeçmeli. Tüketim alanları götürüyor aynı zamanda üretim alanları olmalı. Endüstriyel ve kültürel miras alanları yok ediliyor kimlik kayboluyor.
93. İstanbul’un neşeli ve eğlenceli bir şehir olmasının eksikliği oldu. Turistler sıkılıyor
94. İstatistik özürlüyüz! Gerçek ve sağlıklı istatistik olmadan strateji yapamayız. Sanat ve gastronomi gereken özeni görmüyor. İslam Batı’dan ve Doğu’dan ilgi görürken İstanbul a gelemiyor.
95. 25-30 sene öncesinin Bodrum Barlar sokağını bilenler bugünkü İstiklal ve Kadıköy Caddelerinden korkuyorlar.
96. Deniz hareketini yeterince kullanılmıyor, taşımacılık, gezi, havalimanından şehre taşıma
97. Gençlik turizmine önem verilmiyor
98. Ciddi bir turizm yönetim planına ihtiyacımız var! Turizm otoritemiz kim, belediye, siviller? Yönetim mekanizması olmalı, standartların belirlenmesi, doğru planların yapılması lazım! Dengesiz otel, kongre merkezi yatırımları var. Standartların belirlenmesiyle bu otorite etkin bir denetim yapabilir.
99. 5 yıl içerisinde, deniz ulaşımında haliç tersanesi bilim teknoloji müzesi oluyor. İkinci Sadabat bölgesinde Venedik’i anımsatan günde 8 saatte 8 km çalışıyor, 100 e çıkacak bu teknelerin sayısı. Tekneleri turistin ilgisini çekecek tasarım ve konfora getiriyor. Megafonla turisti çağırma işini ortadan kaldırmak için kıyı ve iskele yönetim planı yapıyoruz. Önceki medeniyetimizle- Osmanlıyla- barışmamız lazım!
100. Turizmde sektörde uzmanlaşma eksikliği var, gastronomi, rehberlik vs
101. Bakanlık turizm sektörü içindeki paydaşları doğru şekilde denetleme yapılamıyor. Hizmet sektöründeyiz, kalifiye eleman kaçıyor. Ucuz yapılıyor işler. Buna dikkat etmek gerekiyor.
102. Hangi hükümet olursa olsun devletimizin kültür ve turizm politikasını birinci sıraya koyması gerekiyor. Orta Doğu’daki petrol bitecek! Biz kültürel bir servet üzerine oturuyoruz. Devletin bu algı ve vizyonda olması gerekir
103. Sürdürülebilir çözümler için iğneyi kendimize batıralım. Altın tavuğu kesmenizi seviyoruz. Taksiye biniyor, nargile içiyor, acentalar da sürdürülebilir olması için insanları kazıklamaması gerekir.
104. Biz niye kaybettik, neyi kötü yaptık, bunu nasıl düzeltiriz bunun incelenmesi lazım
105. Tripadvisor 2016 tüm dünya şehirleri arasında kaliteli tecrübeler içinde İstanbul 1.sıradadır. Bizim bu kaliteli tecrübe gücümüze odaklanmamız gerekiyor. Bu tecrübeyi yaratan tüm sektörlerle beraber daha iyi yapmak üzerine odaklanabiliriz.
106. Geçen sene 1 milyon 350 bin kişinden 450 bini işsiz kaldı, bu sene 200 bin kişi eklenecek. 10 senede ancak bir “incomingçi” yetişiyor. Şu ana kadar Suriyeli mültecilere 22 milyar TL ödedik. Bunun sekizde birini turizmciye verseniz turizmciler rahatlayabilirdi.
107. Batılı Avrupalı turist yok, neden olsun? Bir bakanımız, bir yetkilimiz tutup “ey Almanya”, “ey Hollanda” derse turist gelmez. Bunları dikkate edilmedikçe burada biz daha çok çırpınırız.
108. İstanbul’dan yaratıcı endüstrilerde çalışan genç ve yaratıcı insanlar gidiyor.