Turist Rehberliği meslek kanunu 22 Haziran 2012 tarihinde resmi gazete’de yayımlandı. Onlarca yıldır, pek çok rehberin emeği ve katkısıyla olgunlaştırılmış ve nice yörünge değişikliğine sapma süreçleri yaşayan bu kanun, Bakanlıkca dayatılan bir kanun kanun olması gerçeğini yadsımayarak, nihayet, Turist rehberliğine resmen özel bir meslek özelliği kazandırdı.
Bayram şenliği ile karşılanan Bu kanun, birilerince yanlış uygulanmaktadır. Hava’da sıkıntılı bir enerji var ! Kanun maddelerindeki sıkıntılara rağmen, daha sonra yapılacak çalışmalar ile düzeltilme umutları taşınmaktaydı.
Yöneticilerin çizdiği toz pembe tablo, renk değiştirmeye başladı. Önümüzdeki günler ilginç gelişmelere gebe !!!
Ancak, Bakanlığın yasanın uygulama yönetmeliğini hazırlanmamış olması ve kanun üzerinde yorumlarla yol bulmaya çalışılan meslek odalarının uygulamalarının sebep olduğu sıkıntılarla birlikte, kanun’un TBMM ‘de kabul edilmesinin ardından yaşanan sevinç yerini, kuşkuya terk etti.
Mesleğe özerklik kazandırması beklenirken, yapılan değişikliklerle bakanlıkca denetlenen müdürlüklere dönüşmüş meslek odaları öngörülmekte. Rehberleri sebep olduğu en ufak bir kusurda meslekten atılmasına ve mağdur olmasına neden olacak sıkı cezalar getirilmiş adeta rehberi disipline edilmesi üzerine kanun yapılmış, Başkanlık ve Disiplin işlerine adeta totaliter yetkiler verilmiştir. Her mesleğin bazı tedbirleri öngörmesi normal karşılanabilir, gereğinden fazla yetkilendirilmiş kişilerin insaf ve vicdanına bırakılan bazı hususlar sorunların aşılmasını riske edebilir. Yöneticilerin adaletli olmasıyla doğru orantılıdır. Yetki sahibinin durumuna göre, çok canlar yanacağı aşikar.
Bu kanun, Yönetmelikte yer verilmez ise, gezi turları veya kaçak faaliyetleri değil, sadece üyesi olan rehberlerin meslek örgütlerince denetlenmesine olanak vermektedir.
Bu kanun, bakanlık kayıtlarında rehberlik mesleğini ircaa edebilme yetkisine sahip 13 300 ‘e ulaşmış rehberleri yerleşim yerleri olan il merkezindeki meslek odasına üye olmaya zorunlu kılmaktadır. Mevcut İstanbul, İzmir ve Antalya’daki esnaf odaları meslek odasına dönüşmüş ve üç ay içinde seçime gideceklerdir. Ancak, Bu odalara üyelik için başvuran rehberler adeta kapıdan döndürülmektedir. Ayrıca, Kanunda yeri olmamasına karşın bazı odalarca geçici kayıt ve ödeme alındığı duyuruları da yapılmaktadır.
Bu durumda, Söz konusu meslek odaları esnaf odası döneminden beri üyesi olan üyeleriyle, yerleşim yerleri değişmiş olanların üye kayıt güncellemesi yapılmadan. seçime gideceklerdir. Halbuki, Kanun oda üyesi olan ve 6 aydır eylemli rehber olanlara da seçme seçilme hakkı vermiştir. Söz konusu ilde yerleşimi olan ve henüz meslek odasına üyelik kaydı yaptıramamış veya yönetmelik yok denilerek engellenmiş olan rehberler yasal haklarını kullanamamaktadır.
İsimleriyle uzunca bir liste yapılabilecek meslekdaşların durumu ne olacak. Rehber Toplumuna mesleğin örgütsel birikimine varlıklarıyla faydalı olabilecek daha bir çok turist rehberinin mesleğe hizmet yarışının dışında kalması kime fayda sağlar. Rehber toplumunun yararına olmadığı açık.
Kanunun emrettiği seçimleri yapma hazırlığında olan İstanbul, İzmir ve Antalya’daki meslek odalarında kayıtlı üye rehberlerin sayısı bu il merkezlerinde yerleşimli olan rehberlerin %20 sidir. Meslek odaları üş ay içinde seçime giderken, önemli sayıda rehber meslek örgütlerinin dışına itilmektedir. Bu durum, önceden kestirilebilmeliydi, önlem alınmalıydı.
Üyelik kayıtlarının yapılamamasının sebep olduğu kargaşadan anladığımız, Rehberlerin birikimiyle gazetede tam sayfa teşekkür edilmiş ve sürekli olarak, Bakan ve bürokratlarla samimi kareler içinde olunmasına rağmen, Kanun ve yönetmeğin birlikte çıkmasını temin edememiştir. Sıkıntıları aşmak için, Bakanlık bürokratlarına yapılan yazılı ve sözlü bilgilendirme uyarılarına karşın, düzeltmeye yönelik hiçbir değişiklik söz konusu değildir. Yoksa birilerince, özellikle böyle olması mı, istendi. Rehberlerin mesleğini icraa etmesini sağlayan ve birleştirici olunması beklenen yasa, aksine, ayrıştırmaya müsaittir. Halk dilinde ali cengiz oyunları denilen bu tür sark kurnazlıkları rehber toplumuna zarar verir ve mesleğe fayda sağlamaz.
Bakanlık, idari başka süreçler yaşanmadan, bu kargaşayı sonlandıracak, çalışmaların gereğini yapmalıdır.
Bir Cuma günü, resmi gazete’de yayımlanan yasanın hayırlara vesile olmasını dileriz.
