Elmalı'nın marka değeri: 5000 yıllık ‘Arı Serenleri’ ile artıyor

ABDURRAHMAN BÜYÜKKESKİN
ANTALYA - Elmalı bölgesinde kırsal mimarinin en güzel örneklerinden olarak 5000 yıldan beri kullanılan, ancak bakımsızlık nedeniyle terkedilen tarihi ‘Arı Serenleri”nın yeniden yaşatılması için proje başlatıldı. Elmalı Belediyesi, günümüzoe sayısı 80’I bulan arı serenlerinin envanterini çıkardı. Bunların içinden 14’ünü Antalya Kültür Varlıkları Koruma Kurulu’na tescil ettirerek koruma altına aldırdı.





Arı serenleri için Likya lahitlerinin örnek alındığı belirtiliyor

KOVANLARA ARI SALINDI
Elmalı Belediyesi tarafından Söğle Mahallesi'nde denizden 3 bin 70 metre yükseklikte bulunan arı serenleri kayıt altına alındı. Bölgede yerden 4- 5 metre yükseklikte, 2.2 metre genişliğinde taş duvardan örme, aralarında ardıç dilimleri yer alan 14 arı sereni bulunuyor. Ana gövdenin ikinci metresinde açılan kapıyla içten bir koridorla yukarı çıkılmasını sağlayan serenin tepesinde Likya lahitlerinden esinlenerek şekil verilmiş biçimde kara kovanlar yer alıyor. Kuzey- güney doğrultusunda yerleştirilmiş 60 kara kovanın üzeri ardıç kabuklarıyla kaplanırken, bu kovanlar ve örtülerle birlikte serenlerin yerden yüksekliği 7 metreye çıkıyor. Hersiri 300- 400 yıllık olduğu tahmin edilen ve kültürel geçmişi 5000 yıla dayanan serenlerden biri, Elmalı Belediyesi'nce restore edildi ve kovanlara arı salındı.

UNESCO İÇİN ÇALIŞMA
Ayrıca Elmalı Belediyesi Başkanı Halil Öztürk projenin UNESCO Dünya Kültür Mirası'na aday gösterilmesi için girişimler başlattı. Böylece Elmalı Belediyesi tarihi bir görev üstlenerek unutulmaya yüz tutmuş, binlerce yıllık lezzet kültürümüzün simgesi olan Arı Serenlerini gün yüzüne çıkartarak bölgenin tanıtımına yeni bir katkıda bulundu.


ARI SERENLERİ
Arılar için bir çeşit sığınak işlevi gören ve yörede doğal kara kovanların adı olarak kullanılan “seren”, taş ve ahşap (ardıç ağacı) yapı malzemesiyle inşaa edilmiş, 6 metre yüksekliğe sahip dikdörtgen biçimli yapılardır.
Beydağlarının en yüksek zirvesi olan 3070 metre yükseklikteki Kızlar Sivrisi’nin eteklerinde yer alan, Likya lahitlerinden esinlenerek yapılan 5000 yıllık tarihe sahip arı serenleri Elmalı’nın olduğu kadar ülkemizin de ortak kültür mirasıdır.
Tarihi ve kültürel mirasa sahip çıkarak eski kültürü yeniden canlandırmak amacı ile başlatILAN “arı sereni” projesi ile binlerce yıllık kültür günümüzde yaşatılmaya çalişiliyor.

KORUMA VE KULLANMA YÖNTEMİ
Kırsal alanlarda arazide dağınık bir şekilde yer alan bu yapıların sadece koruma altına alınarak korunamayacağını düşünen Elmalı Belediyebi ‘koruma-kullanma’ yöntemini geliştirerek yörede seren arıcılığının teşvik edilmes için çalışıyor. Özellikle çok değerli olan ‘kara kovan balı’nın önemi konusunda halkı bilinçlendiriyor. Bu sayede serenlerin doğal dotusunu bozmadan kullanarak korunmasını sağladı. Böylece arı serenlerinden 5000 yıllık tarihi yeniden canlandırarak, insane li değmeden yüzde 100 doğal olan ‘kara koval balı’nı üretmeyi başladılar.



ELMALININ MARKASI: ARI SERENLERİ
Serenlerin mimarı özelliği ile dikkat çekmesi üzerine yaşatılması, kültürel mirasın korunması ve gelecek nesillere taşınması adına önemini farkeden Elmalı Belediyesi arı serenlerini Elmalı’nın markası haline getirmeye byladı.

Serenlerin, kırsal mimari ürün olarak değerlendirilmesi ve yaşatılması, kültürel mirasımızın korunması ve gelecek nesillere taşınması bakımından ne denli önemli olduğunun farkında olarak; üretilen seren balı ve Arı serenleri Elmalı'nın markası haline getirilmeye başladı.