İSTANBUL - Türkiye’nin en büyük patronlarından Ali Sabancı’nın sahibi olduğu Pegasus Hava Yolları’nın satın aldığı 44 yeni uçak, devlet tarafından sağlanan teşviklerle finanse edildi.
Son iki yılda 34 milyar lira net kâr elde eden şirket, piyasa değeri yaklaşık 4.4 milyar dolar (167 milyar lira) olan bu uçak maliyetinin tamamı vergi indirimlerinden yararlandı.
Evrensel'in haberine göre; son iki yılda 34 milyar lira net kâr elde eden Pegasus, piyasa değeri yaklaşık 4.4 milyar dolar olan 44 uçağın tamamını vergi indirimlerinden yararlanarak maaliyetsiz şekilde aldı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'la Ali Sabancı'nın güldüren diyaloğu: Bunların ne kadarı bize; hepsi size
"Ali Bey kaç uçak alacaksın?"
2023 yılının son günlerinde, Sabiha Gökçen Havalimanı’ndaki pist açılışında konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Pegasus Hava Yolları’nın patronu Ali Sabancı’ya "Ali Bey, şimdi ikinci pist de devreye girdi. Bak, Türk Hava Yolları 300 tane uçak alacak sen kaç tane alacaksın?” diye sormuştu.
Sabancı, bu konuşmanın üzerinden geçen bir yılın sonunda Aralık 2024’te Boeing ile 200 uçaklık dev bir sipariş anlaşmasına imza attı.
Yapılan açıklamada 100 uçağın kesin sipariş olduğu, kalan 100’ün ise değerlendirme aşamasında bulunduğu belirtildi.
Devletin eli Pegasus'a nasıl değdi?
Erdoğan’ın başbakan, Mehmet Şimşek’in maliye bakanı olduğu Bakanlar Kurulu tarafından 2009 yılında çıkarılan karar kapsamında Türkiye Cumhuriyeti hükümeti yatırım teşvik programı, bu 100 uçağın alımında devreye girdi.
100 uçağın 84’ü için yüzde 50, 16’sı için ise yüzde 15 oranında yatırıma katkı teşviki belirlendi. Böylece, uçakların 44’ü Sabancı’ya “bedelsiz” şekilde sağlandı.
Söz konusu hesap şu şekilde:
Her biri en az 100 milyon dolar piyasa değeri olan 100 uçak alındı. Toplam yatırım: 10 milyar dolar.
16 uçak için yüzde 15 yatırıma katkı: 1.6 milyar dolar x yüzde 15% = 240 milyon dolar teşvik.
84 uçak için yüzde 50 yatırıma katkı: 8.4 milyar dolar x 50% = 4.2 milyar dolar teşvik.
Toplam tahmini minimum teşvik tutarı: 4.44 milyar dolar.
PEGASUS'UN KURUMLAR VERGİSİ YÜZDE 2.5'E DÜŞÜRÜLDÜ
16 uçak için kurumlar vergisi yüzde 25’ten yüzde 12.5’e çekildi. 84 uçak içinse, yüzde 2.5 gibi sembolik bir orana indirildi. Yani, devletin sunduğu vergi avantajı ile Pegasus, milyarlarca dolarlık yatırımı cebinden neredeyse hiç harcama yapmadan gerçekleştirdi.
Öte yandan 2024 yılı itibarıyla asgari ücretli bir işçi yılda 101 bin lira doğrudan vergi öderken, son iki yılda 34 milyar lira net kâr (Dünkü kur ile 928 milyon dolar) elde eden Pegasus için vergi oranı yüzde 2.5’e düşürüldü.
Pegasus’un 2 yıllık net kârı 35 bin lira net ücret alan 81 bin işçinin yıllık toplam ücretine denk. 35 bin lira net ücret alan işçi, net gelirinin yüzde 24’ü kadar doğrudan vergi ödedi.
AKP'nin 16 Temmuz 2009’da yayımladığı Bakanlar Kurulu kararıyla teşvik, vergi muafiyet ve istisnasının önü açıldı.
“Yatırımlarda devlet yardımları hakkında karar”ı imza altına alan Bakanlar Kurulunda Dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Devlet Bakanı Ali Babacan, Devlet Bakanı Cevdet Yılmaz, Devlet Bakanı Bülent Arınç gibi isimler yer alıyordu.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.