İSTANBUL - Çiğdem Toker: Kamu aleyhine 1.2 milyar lira harcanan metro projelerinin akıbeti açıklansın “İndirim gerekirken yüksek teklif veren şirketlerle sözleşme imzalamak israf falan değil düpedüz yolsuzluktur”
Sözcü gazetesi yazarı Çiğdem Toker, bugünkü köşesinde metro hattında İstanbulluları bekleyen tehlikeye dikkati çekti.
Toker, İstanbul Büyükşehir Belediyesi CHP Grup Başkanı Tarık Balyalı’nın “İstanbul'un altı köstebek yuvası gibi. 1.5 yıldır durmuş metro hatları ciddi tehlike arz ediyor” sözünü anımsatarak, “Röportajı okuyunca metro ihalelerinin yapıldığı zamana döndüm. İki buçuk yıl önce İBB, şu beş metro hattının tümünü aynı gün 3 Mart 2017'de ihale etmişti. Hepsi de İBB yönetiminin belirlediği yaklaşık maliyet tutarından yüzlerce milyon daha yüksek tutarlara ‘bağlanmıştı” dedi. 
Çiğdem Toker'in yazısı şöyle:
‘İstanbul'un altı köstebek yuvası gibi. 1.5 yıldır durmuş metro hatları ciddi tehlike arz ediyor.”
Deprem beklenen bir ortamda önemi artan bu sözler İBB Meclisi CHP Grup Başkanı Tarık Balyalı'nın. Balyalı gazeteduvar'dan Murat İnceoğlu'na şöyle dedi:
“Ciddi bütçeler harcanıyor, ama 1.5 yıldan beri bu hatlarda çalışma yok (…)Tamamlanmamış inşaatlar nedeniyle o metro tünellerinde oluşabilecek bir göçük çok ciddi facialara sebep olabilir.”
Röportajı okuyunca metro ihalelerinin yapıldığı zamana döndüm. İkibuçuk yıl önce İBB, şu beş metro hattının tümünü aynı gün 3 Mart 2017'de ihale etmişti.
İBB Meclisi CHP Grup Başkanı Tarık Balyalı
Kirazlı Halkalı, Ümraniye-Ataşehir-Göztepe, Çekmeköy-Sancaktepe-Sultanbeyli, Kaynarca-Pendik-Tuzla, Başakşehir-Kayaşehir
Ön yeterlik usulüyle yapılan bu ihalelerin ortak özelliğini de anımsatalım:
Tehlike bir değil
Hepsi de İBB yönetiminin belirlediği yaklaşık maliyet tutarından yüzlerce milyon daha yüksek tutarlara “bağlanmıştı.”
Makyol-Astur-İçtaş- Kalyon'un aldığı Kirazlı-Halkalı metro hattından örnek:
İhale öncesi yaklaşık keşif: 2 milyar 112 milyon 656 bin 586 TL.
Sözleşmedeki rakam: 2 milyar 414 milyon 401 bin 632 TL
Kamu aleyhine fark: 301 milyon TL
Yani büyük bir altyapı ihalesinde şirketlerden indirim alması beklenen İBB, yüzde 14.28 daha pahalı teklifi kabul etti.
Beş metronun beşi de böyleydi üstelik. Yaklaşık toplam maliyeti 8.6 milyar TL olan beş metro hattında, ihaleler sonrası İBB'nin altına imza attığı sözleşme büyüklüğü 9.8 milyar TL'ydi.
Aradaki fark, kamu aleyhine 1.2 milyar TL. Geçen zaman içinde artan maliyetlerin yol açtığı zarar dahil değil.
İndirim gerekirken yüksek teklif veren şirketlerle sözleşme imzalamak israf falan değil düpedüz yolsuzluktur.
O dönem iptal edilip sonra iptali geri alınan projelerin akibetiyle ilgili son durumlar paylaşılarak kamuoyu aydınlatılsa ne iyi olur.
Parayı bilip mevzuatı bilmemek
Sayıştay'ın 2018 denetim raporları yayımlanmaya başladı.
Hazine ve Maliye Bakanlığı denetim raporunda, Hazine garantili bazı projelerde şirketlerin “rahat” davranışlarını görüyoruz. Anlatalım: Trafik garantisi verilen İzmit Körfez Geçişi gibi projelerde Hazine, kredi borcunu ödememe ihtimaline karşı, şirketlerin muhtemel borcunu da üstleniyor. İşte bu tür anlaşmalarda şirketlerin kullandıkları kredilerle ilgili olarak Hazine'ye geri ödeme bildirimlerinde bulunması gerekiyor.
Sayıştay son denetimlerde şirketlerin yükümlülüklerine uymadığını saptamış. Hazine Maliye Bakanlığı'na nedenini sormuş. Bakanlık cevabından bir bölüm:
“Esasen birkaç projede borç üstlenim anlaşmalarının ilk imzalanma aşamasında görevli şirketlerin mevzuata ilişkin bilgi ve deneyim eksikliğinden kaynaklandığı”
Devletten nasıl garanti isteyeceğini, yolcu, trafik garantilerini tahsil edeceğini gayet iyi bilen şirketler mevzuat konusunda deneyimsizmiş. İnanırsanız.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.