British Museum çalınan eserler için yardım istedi

LONDRA- British Museum, kayıp veya çalınan yaklaşık 2.000 eserin kurtarılması için, eserlere dair bilgiler paylaştı ve insanlardan yardım istedi.
Boynuzlu aslan başlı uçları olan Yunan altın zincir kolye. Kıbrıs, MÖ 3. yüzyıl. C: British Museum

British Museum, 16 Ağustos 2023’te, koleksiyondaki bazı eserlerin çalınmış, kaybolmuş veya hasar görmüş olduğunun tespit edildiğini duyurdu.

British Museum, koleksiyonundaki bazı parçaların kayıp olduğunu tespit ettikten sonra bir personeli görevden aldı ve güvenliği artırmak için “acil durum önlemleri” aldı.

MÖ 15. yüzyıldan MS 19. yüzyıla kadar uzanan altın takılar ve yarı değerli taşlar ve camlar da dahil olmak üzere eserlerin kayıp, çalıntı veya hasar görmüş olduğunun tespit edilmesinin ardından bağımsız bir güvenlik incelemesi başlattı.

Kayıp eserlerin çoğu, müzenin koleksiyonlarından birine ait bir depoda saklanan küçük parçalardı. Hiçbiri yakın zamanda halka teşhir edilmemişti ve bunlar öncelikle akademik ve araştırma amaçları için tutuluyordu.

Enkomi’den (Kıbrıs) Geç Tunç Çağı yüzüğü. MÖ 1450 – 1200. C: British Museum

Yaklaşık 2.000 eserin kayıp, çalınmış ve hasarlı olduğunun ortaya çıkmasından sonra, müzede eserleri olan ülkeler seslerini yükseltmeye başladı. Seslerini daha da fazla duyurmaya çalışarak eserlerini geri isteyen ülkeler arasında Yunanistan, Çin ve Nijerya gibi ülkeler var. Bu ülkeler, eserlerinin artık orada güvende olmadığını da öne sürerek iadelerini talep ediyor ve kamuoyu oluşturuyor.

British Museum’da çeşitli yollarla Anadolu’dan da götürülen binlerce kültürel miras eserimiz var. Türkiye Kültür ve Turizm Bakanlığı Kaçakçılıkla Mücadele Dairesi Başkanı Zeynep Boz, Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla British Museum’a mektup yollamış ve müzedeki Anadolu eserlerinin durumu hakkında bilgi istemişti.

Şimdi ise British Museum, hangi eserlerin kayıp olduğuna dair bir yazı yayınladı ve eserlerin bulunması için insanlardan yardım istedi. Müze ayrıca eserleri geri alma konusundaki kararlılığından bahsetti ve kayıp eserlerin ayrıntılarını verdi.

İlahi çift Serapis ve İsis ile sistrum tutan bir kadın figürü işlenmiş akik taşı. MS 1. – 3. yüzyıl. C: British Museum.

Yapılan açıklamada, uzmanların tavsiyesi üzerine, şu anda kaybolan ve hasar gören eserlerin tüm ayrıntılarını paylaşamadıklarını belirten British Museum, çalındığına inandıkları eserlerin malzeme türlerini ve benzerlerini paylaşabileceklerini belirtti.

“Eserlerin büyük çoğunluğu Yunanistan ve Roma bölümlerine ait ve esas olarak iki kategoriye ayrılıyor: değerli taşlar ve mücevherler. Burada gösterilen eserler, eksik olan eserlere benziyor. Altın yüzükler, küpeler ve diğer takılar; antik çağlardan, özellikle Geç Tunç Çağı’ndan (MÖ yaklaşık 15. ila 11. yüzyıl) ve Helenistik ve Roma dönemlerinden kalma.”

“Mücevherler, minyatürler veya oymalar, genellikle yüzüklere veya başka düzenlemelere yerleştirilen veya tamamlanmamış halde bırakılan küçük nesnelerdi. Yarı değerli taşlardan (örneğin kırmızı akik taşı, sardoniks, ametist) veya camdan yapılmış olabilirler. Bir kalıptan dökülmüş veya elle oyulmuş olabilirler. Mücevherlerin çoğunluğu Helenistik ve Roma dünyasından, ancak bazıları modern zamanlarda antik mücevherleri taklit ederek yapılmış olabilir.”

Helenistik plazma gravür, bir kayanın üzerinde oturan genç bir savaşçının tasviri, MÖ 323-31. C: British Museum

“Bunlar Klasik geçmişten ünlü kişilerin, mitolojik sahnelerin, hayvanların veya nesnelerin resimlerini içeriyor olabilir. Bu taşlar çeşitli kalitelerdeydi ve bazıları parçalanmış veya hasar görmüş olabilir.”

British Museum ayrıca aldıkları önlemleri şöyle sıraladı:

Kayıp eserleri, Art Loss Register’a kaydettik.

Kayıp eserlerin tespit edilmesi ve geri getirilmesinde bize yardımcı olmak üzere uzmanlıklarını sunacak, değerli taş ve mücevherat araştırmalarında önde gelen isimlerin de dahil olduğu uluslararası bir uzman paneli oluşturduk.

Sanat piyasasını aktif olarak takip ediyoruz.

Büyükşehir Polis Teşkilatı ile ortak çalışmaya devam ediyoruz.

Son olarak, kurtarma programına yardımcı olabilecek bilgileri olan herkes için bir e-posta yardım hattı kurduk: Recovery@britishmuseum.org