Boeing ve Airbus'ın 2009 performansı

Elbette bu yarışta zaman zaman bu iki şirketin birini geride bıraktığına şahit oluyoruz. Kimin ne kadar ve niçin tercih edildiğini anlamak gerçekten zor. Çünkü, dünyada halen kullanılan uçakların ve siparişi alınarak teslim edilecek uçakların sayısına baktığımız zaman kesin bir sonuca ulaşmak zor gibi. 2009 yılının bir değerlendirmesini yapacak olursak Amerikan firması Boeing, bu yıl müşterilerine 481 uçak teslim edip, yıl sonu için belirlediği hedefe ulaşmış. Boeing'in , hava trafiğinin ciddi oranda düştüğü, dünyada  100'e yakın havayolu şirketinin iflas ettiği ve bir çok firmanın da ekonomik sıkıntılar yaşadığı 2009’da, 142'si kesin, kalanı da opsiyonlu olmak üzere toplam 263 adet uçak siparişi almış olamsı gerçekten önemli bir başarıdır. Boeing’in halen, müşterilerine teslim edilmek üzere, 2009 da dahil toplam 3 bin 375 adetlik siparişi bulunuyor. Bu siparişleri veren şirketler arasında başta THY olmak üzere Türk firmalarının da olması kayda değer bir konu olsa gerek. Bundan beş yıl önce, beş yıl sonrasını planlayan şirketler, geride bıraktığımız2009 yılında ticari havacılık pazarında belirleyici rol oynayan küresel durgunluk nedeniyle, yakın ve orta vadeli filo yatırımlarını yeniden planlamak zorunda kaldı.  Tüm bu olumsuz koşullara rağmen Boeing next generations da denilen, yeni nesil Boeing 737 serisi uçaklarla 372 adetlik teslimatla, 2009 yılında ticari uçak pazarının en çok tercih edilen modeli olmaya devam etti. Verimliliğiyle havayolu şirketlerinin ilk tercihi olan yeni nesil 737’ler, 197 adetlik toplam siparişiyle, Boeing’in en çok talep edilen modeli oldu.
Boeing Ticari Uçaklar Başkanı ve CEO’su Jim Albaugh, “2009 yılı, zorluklarının yanı sıra, şirketimiz ve sektör için heyecan verici gelişmelerin de yaşandığı bir yıl oldu. 2010 için ekonomide görülmeye başlanan toparlanma işaretleriyle birlikte, Boeing olarak geleceğe ümitle bakıyoruz.” derken dünyada yaşanan krizin etkisinin azalacağının işaretini veriyordu.Boeing'in bu ticari savaşta en önemli kozlarından olan ve bu yılın son aylarında teslim edilmeye başlanacak olan 787 Dreamliner'in ilk uçuşunu geride bıraktığımız yılın son günlerinde yapması da önemli bir kilometre taşı olsa gerek. Boeing, 2009'de daha başka ilklere imza atarken yılı başarıyla kapamının gururunu sivil havacılık dünyasıyla paylaşıyordu.
Havacılıkta diğer bir dünya devi olanAirbus ise 2009 yılında toplan 498 uçak teslim ederek kendine göre bir rekora imza attı. 2008'e göre 15 uçak daha fazla tesilim etmesinin bir anlamı olsa gerek. Bu rekor sayı   402 adet A320, 86 adet A330/A340 ve 10 adet de A380 teslimatını içeriyor. Sıkıntılı ve de çok zor geçen 2009 yılındaAirbus hedeflediği sipariş sayısına da ulaştı. Airbus, 271’i net olmak üzere liste fiyatları 34.9 milyar dolar değerinde   310 brüt sipariş aldı ve 100 koltuktan fazla kapasiteli uçaklarda dünya pazarında yüzde 54’lük bir paya sahip oldu.  Yeni siparişler; 228 adet A320 ve 78 adet A330/A340/A350 XWB ile dört adet A380 uçağından oluşuyor. Tanıtımdan sadece üç yıl sonra Airbus önemli kozlarından biri olan yeni jenerasyon A350 XWB uçağında da bir dönüm noktasına ulaşarak 500'üncü siparişi almayı başardı. 2009 yılı sonu itibariyle Airbus’ın değeri 437.1 milyar dolar olan ve 6 sene ful kapasite ile üretimin devamı anlamına gelen toplam 3 bin 488 birikmiş siparişi bulunuyor.Airbus Yönetim Kurulu Başkanı Başkanı ve CEO’su Tom Enders geçen yılı değerlendirirken  “Ekonomik ve finansal çevre göz önüne alındığında 2009 yılında gayet başarılı olduğumuzu düşünüyorum. Takım çalışması ve Airbus’ın esnek çalışma prensipleri ile birlikte; müşterilerimiz, tedarikçilerimiz ve finansal kurumlarla yakın işbirliğimiz başarımıza katkı sağlayan en önemli unsurlar oldu. Üretimimizi 2008/2009 yıllarındaki seviyelerde tutmak istiyoruz ancak dikkatli ve esnek olmaya devam etmeliyiz, henüz düzlüğe çıkmış değiliz” dedi.
Tarafsız bir gözle baktığımız zaman her iki şirketinde kendi belirledikleri hedeflere ulaştığını görüyoruz. Yani herkes kendi işine bakıyor ve öyle anlamsız bir yarışın içine girmiyorlar. 2009 yılının ilk aylarında grev sıkıntısı yaşayan Boeing'in yanı sıra Airbus'ta yaşanan yönetim sıkıntıları da her iki şirketin şartlarını bir anlamda eşitliyordu. Haliyle yarışta hiç kimse diğerine büyük bir fark atamıyordu. Ama 2010'de ne olur, hiç belli olmaz. Çünkü kriz bitecek deniliyor ya....