ANKARA- Yeni Gelir Vergisi Kanunu ile yürürlüğe girecek sistemle beyan ettiği gelirle harcamaları arasında fark bulunanlar sorgulanacak. Maliye 5 yıldızlı otelde kalanlar, hizmetçileri ile yatı, katı olanları takip edecek.
Maliye Bakanlığı, özel hizmetçisi, yatı, uçağı, son model arabası olana "bunları nasıl ve neyle finanse ettin" diye soracak. Beyan ettiği gelire karşın lüks yaşayanları sorgulayacak sistem yeni Gelir Vergisi Kanunu ile yürürlüğe girecek. Basit usulde vergilemeye de son verilecek.
Vergi Konseyi, Gelir İdaresi Başkanlığı ve Gelir Politikaları Genel Müdürlüğü'nce yürütülen yeni Gelir Vergisi Kanunu'nun maddelerinin yazımı çalışmaları sürüyor. Daha önce ay sonuna kadar tamamlanması öngörülen, ancak oluşturulan komisyonların 15 Şubat'a kadar ek süre istediği çalışmalarda, yeni Gelir Vergisi Kanunu'nun ana hatları da ortaya çıkmaya başladı.
Gelir Vergisi Kanunu'ndaki madde sayısını azaltacak olan, daha anlaşılır ve basit bir yapıyı öngören yeni düzenlemede, sermaye kazançları ile diğer kazançların ayrı ayrı vergilendirildiği ikili (dual) bir yapı kurulacak. Buna göre, sermaye gelirleri sabit ve düşük oranlı, diğer kazançlar ile artan oranlı tarifeye tabi olacak. İkili sistemde, kar paylarında çifte vergileme de söz konusu edilemeyecek.
Beyan edilenle karşılaştırılacak
En son "Nereden Buldun" ve "Hayat standardı"nın kaldırılmasıyla, vergi güvenlik müesseselerinden mahrum kalan vergi mevzuatı, yeni kanunla birlikte tekrar kayıp ve kaçakla mücadeleye dönük oto kontrol sistemlerine kavuşacak. Bu çerçevede "gider bildirimi", "asgari gayri safi hasıla" ve "ortalama kar haddi" gibi vergi güvenlik müesseseleri, yeni kanuna girecek. Gider bildirimi ile birlikte, yıl içindeki harcamalar o yıla ilişkin beyan edilen gelirle karşılaştırılacak. Geliri düşük, harcaması fazla olandan bu durumu açıklaması istenecek. "Nereden buldun"dan farklı olarak servet yerine harcamanın sorgulanacağı yeni sistemde, kredi kartı dahil yüksek harcaması bulunanlardan, 5 yıldızlı otellerde kalanlardan, özel hizmetçisi, yatı, uçağı, son model uçağı olanlardan beyan ettiği gelir ile yaşam standardı arasında büyük fark bulunanlar, mercek altına alınacak. Bu kişilere, "Bu harcamaları nasıl finanse ettin? Bu şekilde nasıl yaşayabiliyorsun?" diye sorulacak.
"Asgari gayri safi hasıla" ile işletmelerin belli dönemdeki hasılatına göre, 1 yıllık tahmini hasılata ulaşılıyor. Kar marjı da düşülerek, bu hasılata uygun beyanda bulunup bulunmadığına bakılıyor. "Ortalama kar haddinde" ise aynı sektörde faaliyet gösteren firmaların satış miktarına göre ortalama kar oranları belirleniyor. Buna göre de ortalama kar haddine ulaşılarak, beyanlarla karşılaştırma yapılıyor.
Yeni gelir vergisi kanununda, basit usulde vergilendirmeye son verilmesi öngörülüyor. Esnaf odalarının karşı çıktığı ve 900 bin dolayında esnafı ilgilendiren düzenlemeye göre, ayakkabı boyacısı, ayakkabı tamircisi ve berber gibi getirilecek limitlerin altında gelir elde eden küçük esnaf için "vergiden muaf esnaf belgesi" düzenlenecek. Bu şekilde, söz konusu grup vergiden muaf tutulacak. Diğer mükellefler ise gerçek usulde vergiye geçirilecek.
Bu arada Vergi Konseyi, kayıtdışı ekonomi ile mücadeleye yönelik çalışmalarını hızlandırdı. Çalışma kapsamında ilk etapta, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın da yer alacağı, ilgili bakanlık ve sivil toplum örgütlerinin temsilcilerinden oluşan "Kayıtdışı ile Mücadele Platformu" kurulması öngörülüyor. İkinci aşamada da mücadeleye yönelik stratejik hedeflerin tek tek belirlenerek, uygulamaya konulması planlanıyor. Maliye Bakanlığı 2008-2012 Stratejik Planında da, kayıtdışılığın her yıl yüzde 2 azaltılması hedefleniyor.
