Bakan Ersoy: 2019'un altında hedefle 2021 sezonunu atlatırız.

İSTANBUL - Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, "Beklentimiz 2020'den görece çok daha iyi ama 2019'un hala altında bir hedefle 2021 sezonunu atlatırız. Minimum yüzde 100 büyümeyle 30-31 milyon gibi bir rakamla, 'V' çıkışla 2021'i tamamlarız diye düşünüyoruz." dedi.

FOX TV canlı yayınında soruları yanıtlayan Bakan Ersoy, yeni tip koronavirüsün (Kovid-19) turizme etkilerine değinerek, dünya genelinde turizmin ortalama yüzde 80 daralma yaşadığını söyledi.

Türkiye'nin de yaklaşık yüzde 70 ile nispeten az bir daralma ile bu sezonu kapatacağını aktaran Bakan Ersoy, "Kişi sayısında 15 milyonun biraz üzerinde, gelirde de 11 milyar dolar gibi bir gelirle bu seneyi kapatacağımızı düşünüyoruz." dedi.

2021'in önem taşıdığını belirten Bakan Ersoy, şöyle devam etti:

"Önemli olan şimdi 2021. 2021'de de tanıtım kampanyalarından tutun bütün hikaye baştan yazıldı. Eski bildiğimiz sistemlerden maalesef uzaklaşıyoruz. Trafiğin tekrar yoğun bir şekilde açılabilmesi için burada 2 tane önemli nokta var. Bizim beklentimiz 2020'den görece çok daha iyi ama 2019'un hala altında bir hedefle 2021 sezonunu atlatırız diye düşünüyoruz. Bir 'V' çıkış olacaktır. Minimum yüzde 100 bir büyümeyle 30-31 milyon gibi bir rakamla, 'V' çıkışla 2021'i tamamlarız diye düşünüyoruz."

"Güvenli Turizm Sertifikasyonu'nun Çok Büyük Faydası Oldu"

Bakan Ersoy, turizmde bu beklentilerin yakalanabilmesi için Türkiye ve dünyada salgının kontrol altına alınması gerektiğine işaret ederek, "Dünya ortalaması (daralma) altında bir daralmayla kapattık derken, bizim Güvenli Turizm Sertifikasyonu'nun çok büyük faydası oldu. Biz burada sektörle beraber çok detaylı bir çalışma yaptık ve çok disiplinli bir şekilde bu sertifikasyonu otellerde, konaklama tesislerinde uyguladık. Daha az bir daralmayla sezon sonuçlandı ki Avrupa Birliğinin ve diğer ülkelerin ekonomik endişelerle ve aldığı korumacılık kurallarına rağmen..." diye konuştu.

Aralık itibariyle Türkiye'de yoğun bir şekilde aşılama programı başlatılacağına dikkati çeken Bakan Ersoy, Sağlık Bakanlığının detayları açıklayacağını belirterek, şunları söyledi:

"Aralık, ocak, şubat derken, hızlı bir şekilde toplum bağışıklığını sağlayacağımızı düşünüyoruz. Tabii 2-3 hafta sonra 2. bir aşı var. Sonrasında da yaklaşık 40-45 günlük bir süreç var, yeterli antikor üretmeniz için. Bu süreçte de bizim toplum disiplini içinde kurallara uymamız, hatta ileriye gidip uymayanları uyarmamız lazım. Herkes bu hassasiyeti gösterirse, biraz daha dişimizi sıkarsak, birkaç ay daha çok disiplinli bir şekilde kuralları uygularsak, rakamların da hızlı bir şekilde düzeldiğini görürüz diye düşünüyorum. Benim tahminim bu yönde. İnşallah bu yaza doğru, ilkbaharda tamamen kontrol altına alınmış bir durumla karşılaşırız."

Bakan Ersoy, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kabine kurulurken, yarım projelerin hızlıca tamamlanması talimatını verdiğini belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası (CSO) Konser Salonu, 28 yıl önce projelendirilmiş, 25 yıldır da şantiyesi devam ediyordu. Ben hemen oraya bir planlama yaptım. Hızlı bir planlamayla özellikle son 1 yıldır çok yoğun çalışmayla inşaat bitti. 3 Aralık'ta inşallah Cumhurbaşkanı Senfoni Orkestrasının iyi bir performansıyla, hizmete alıyoruz ve sonunda Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası binasını Ankaramıza kazandırıyoruz. Orası tabii çok büyük bir bina. 2 bin 30 kişilik bir büyük salonu var. 500 kişilik ikinci küçük bir salonu daha var. Çok amaçlı salonlar ve biz CSO binasını bina olmaktan da çıkarttık. CSO binasını bir kültür adası haline getiriyoruz. Orada eski bir Cer Modern binası var biliyorsunuz Bakanlığımıza ait. Hemen yanında da eski CSO binası var. Eski CSO binasını da biz şu an hızlı bir şekilde restore edeceğiz. Kültür sanat adası olarak orayı, 3 aylıktan itibaren hizmete alacağız ve Ankara'nın cazibe noktalarından biri olacak."

"AKM Sahnelerinde Dünyadaki En Son Teknoloji Kullanılacak"

Ankara'daki Resim Heykel Müzesinin de baştan aşağı yenilendiği bilgisini veren Ersoy, müzenin 27 Aralık'ta hizmete açılacağını dile getirdi.

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Beyoğlu Kültür Yolu Projesi'nin bir parçası olan Taksim'deki Atatürk Kültür Merkezi'yle ilgili de "Galataport'tan başlayıp daha sonra Galata Kulesi'nden Beyoğlu'na bağlı Atatürk Kültür Merkezi'nde biten bir yol. AKM'de sona doğru geliyoruz. Artık montaj aşamasında. Üretilmesi gereken bütün malzemeleri ürettirdik. Hızlı bir şekilde montaja geçtik. Bizim tahminimiz 2021'in ilk yarısında bu inşaatı tamamlayacağız." değerlendirmesini yaptı.

Projenin baştan dizayn edildiğini vurgulayan Bakan Ersoy, şöyle konuştu:

"Şu anda 2 bin 34 kişilik büyük bir salonu var. Artı 800 kişilik ikinci bir çok amaçlı salonu var. İlave bir cep sineması, çok amaçlı salonda tiyatro için de kullanacak bir salon ilave ettik. Kültür sokağı da yaptık, içinde müzesi de olacak olan. İçinde özel yıldızlı restoranların da olabileceği, herkese hitap edecek kafelerin de olabileceği bir kültür sokağı yapıyoruz. İçinde kütüphanesi, müzesi, sergi salonları, müzik müzesi ile müzik eserleriyle de ilgili bayağı bir performansların da olduğu bir kültür sokağı haline getiriyoruz. Sahneleri çok özel. Dünyadaki en son teknolojiyi kullanıyoruz. Sahnenin işlevi açısından mekaniği çok farklı. 'Cirque de Soleil' şovlarının yapıldığı Las Vegas sahneleri vardır, onun özel sahnesi var. O sahne her yerde yok, çok pahalı ve yüksek bir teknoloji. Bu sahneyi AKM'ye koyuyoruz."

Bakan Ersoy, AKM'nin açılışını 2021'in ilk yarısında yapmayı planladıklarından bahsederek, "Biz burada inşaatta o büyüklükteki emsalleriyle kıyaslandığında en hızlısının yarı yarıya daha az sürede bitirmiş oluyoruz. Maliyet olarak da en ucuzunun yarı yarıya daha az, teknolojiyle çok daha ucuza mal ettiğimiz bir bina olacak." dedi.

Atlas Sineması Restorasyonunda 270 Tondan Fazla Gereksiz Malzeme Çıktı

Beyoğlu Kültür Yolu'nun aşamalarından olan Atlas Sineması'ndaki son durumu anlatan Bakan Ersoy, "Atlas sinemasının işlevini biraz değiştirdik. Orası çok eski bir yapı, 1870’li yıllardan kalma. Sultan 2. Abdülaziz döneminden kalma, yaklaşık 150 yıllık bir bina. İçine İstanbul Sinema Müzesi'ni koyuyoruz. Türkiye’nin ilk dünyanın sayılı müzelerinden biri olacak." ifadelerini kullandı.

Bakan Ersoy, şöyle konuştu:

"Atlas Sineması binası çok güzel ve büyük, içinde sergilediğimiz ürünler Karagöz Hacivat döneminden başlayarak içinde çok değerli ürünler var. Bunları dünyanın her tarafından getirttik. Atlas Sineması ve İstanbul Sinema Müzesi şu anda bitti. İnce temizliği de yapıldı. Bu ayın 28'inde açılışını yapmayı planlıyorduk ancak sinemayla ilgili bir kısıtlama olduğundan o atmosfer oluşmayacağı için biraz daha sonraya öteledik. Bina ince temizliğine kadar yapıldı, her şeyiyle hazır. Söz verdiğimiz tarihe de yetiştirdik. 2 yıllık süren bir restorasyon. Görülmesi gereken 3 şey var. Atlas Sineması en son teknolojiyle modernize edildi. İstanbul Sinema Müzesi çok önemli, Türkiye’nin ilk sinema müzesi ve dünyanın sayılı müzelerinden. Bina bile gezmeniz için bir gerekçe, 270 tondan fazla özgün olmayan gereksiz malzemeyi dışarı çıkardık. Oradaki bir çok şeyi çıkarttıkça altından çok çok değerli bir hazine çıktı. Tavanlarındaki işlemeleri görmek için bile bir gününüzü ayırırsınız. Şu anda hazır. Sinema için çok önemli, açıldığı andan itibaren Yeşilçam’ın galalarının yapıldığı merkez haline gelecek. Biz sektörle beraber bütün sinema festivallerimizi, önemli galaları burada yapacağız. Sektörün yeni evi oluyor orası. O şekilde planlıyoruz. Bazı ünlü isimlerin müzede yerleri de var."

“Sinemada 76 Etkinliğe 25 Milyon Lira Destek Sunduk”

Sinemada öncelikli olarak 234 projeye 46,5 milyon liranın verildiği üretim desteği paketi hazırladıklarını aktaran Bakan Ersoy, "Senarist, yapımcı, yönetmenlere 'kısa film, belgesel ve senaryo desteği' dediğimiz destek sağladık pandemi döneminde." dedi.

Etkinlik desteği denilen ve doğrudan sinema meslek birlikleri üzerinden verilen bir destek paketi daha olduğunu belirten Bakan Ersoy, şöyle devam etti:

"Sinemayla ilgili 76 etkinliğe 25 milyon liralık bir destek sunduk. Son olarak 'Yerli Film Gösterim Desteği' adı altında sinema salonlarına 15 milyonluk bir destek paketi hazırladık. Başvurular başladı. Anadolu’da bir veya 2 tane salonu olan işletmelere yerli film gösterim desteğiyle kaynak aktarımı sağlayacağız. Anadolu’daki sinemalar çok zor ayakta duruyor. Pandemiden en çok etkilenen sektörlerden birisi de sinema. Talep oluşmaya başlasa bile yapımcılar filmlerini yayınlamak istemiyorlar belli reyting endişeleriyle. O yüzden herkes yayınlarını erteliyor ve sinema salonlarında sıkıntılar var. Acil olarak bu ay itibariyle yerli film desteğini hizmete alıyoruz, yıl başı itibariyle de ödemelerini yapacağız." 

Tiyatrocularla Çalışma Grubu Oluşturuldu

Bakan Ersoy, özel tiyatroların da sorunlarına çözümler sunduklarının altını çizerek, "Geçen yıl 6,1 milyon lira olan desteklerini bu yıl üç kat artırdık ve 21,5 milyona çıkarttık, Dijital Tiyatro Projesi'yle kendilerine sunduk." dedi.

Bakan Ersoy, "Yine geçen kıştan taahhüt ettikleri projeleri vardı, onları tamamlama şartını kaldırdık, pandemi sebebiyle oyunlar durduğu ve sokağa çıkma yasakları olduğu için. Tamamlama şartını kaldırıp onlara af çıkarttık. Yine Kültür Girişim Belgesi vardı, bunu esnettik ve tiyatroların alabileceği şekle getirdik. 'Nedir bu?' diyorsanız, SGK işveren paylarında ve gelir vergisi stopajlarında işletmeciye yüzde 25'e, elektrik, doğalgaz ve su faturalarında yüzde 20'ye varan indirimler sağlıyor. Bu girişim belgesini şu ana kadar 5 tanesi aldı, 3 tanesinin dosyalarını takip ediyoruz. Zaten toplasanız 20-30'a kadar çıkacağını düşünüyoruz." değerlendirmesini yaptı.

Tiyatro sanatçılarının daha çok sahne sıkıntıları yaşadığına işaret eden Bakan Ersoy, şöyle devam etti:

"Sahne işletme maliyetleri çok yüksek. O yüzden biz tiyatrolara sahne desteği altında bir program başlattık. Devlet Tiyatrolarına ait olan sahneleri 1 Aralık-15 Haziran döneminde ortak kullanmaya başladık ve iyi günler dediğimiz cuma, cumartesi ve pazar günlerini onlara bıraktık. Onlar başvurularına göre o sahneleri kullanabiliyorlar. Oradan ciddi bir destek sağladık. 'Turne Desteği' dediğimiz bir yeni paket başlattık. Anadolu'ya gelmiş sahnelerimizde özel tiyatrolarımıza turne desteği vererek, oyunlarını satın alıp oynatıyoruz. Bu da onlara ciddi bir şekilde garantili gelir almalarını sağlıyor. Bir de 'Dijital Kayıt' projesi, bu da yeni. Önümüzdeki hafta başlatacağız. Tiyatroyu oynuyorlar biz dijitale kaydediyoruz sonra kendi sitelerimizde gösteriyoruz. Bunlar için de bir bedel ödüyoruz tiyatrolara. Bunlara baktığınız zaman sadece bu turne ve dijital kayıta 15 milyon ek destek çıkaracağız. Onlara bir gelir sağlayabilmek için bir çalışma grubu oluşturduk. Bütün tiyatrolarda belli kesimleri temsil eden kişileri bu çalışma grubunun içine aldık. Gördük ki en büyük sıkıntımız iletişim. Benim başkanlığımda düzenli olarak toplanıyoruz. Zaten bu programlara da onlarla tartışarak, görüşerek onların önerilerini ciddiye alarak başladık."

KDV'nin Yüzde 1 Olarak Ödenmesi Haziran’a Kadar Devam Edecek

Bakan Ersoy, sanat galerilerine, sahne desteğinde olduğu gibi destekler sağlayacaklarına işaret ederek, "Çok kaliteli mekanları çok uygun şartlarla galerilerin kullanımına açacağız. Öyle bir destek kapsamı yapıyoruz. Genel destekte de konser olsun, tiyatro olsun KDV indirimine gidildi ve yüzde 1'e çektik KDV'sini. Bu yıl sonuna kadarki bir KDV desteği ama ben Hazine ve Maliye Bakanlığımızla konuştum, bunu da Haziran'a kadar uzatacağız. Bununla ilgili görüşmelerimiz vardı, bu da sonra açıklanacak." ifadelerini kullandı.

Müzik sektörüne de hassasiyetle yaklaştıklarını vurgulayan Bakan Ersoy, o sektördeki desteklerini şöyle anlattı:

"Müzik birlikleri MESAM, MSG ve MÜYORBİR ile bu hafta başında bir toplantı yaptık. Müzisyenleri, sanatçıları ve müzik teknisyenlerini de kapsayacak çok geniş kapsamlı olan bu projeyi büyütüp büyütüyoruz. Beklentimiz 15 bin kadar müzisyenin bu projede yer almasını sağlamak. Müzisyenlere bu şekilde destek de olmuş olacağız. Onlarla birlikte bu projeyi geliştiriyoruz ve çok kısa bir sürede de projeyi başlatıyoruz. Aralık ayı itibarı ile de ödemelerini yapmaya başlayacağız ve bir kısıtlama da koymuyoruz, bakanlık olarak. 15 bin gibi bir hedefimiz var ama sayı artarsa da pandemi sürecinde destek olmaya devam edeceğiz."

Kısa Çalışma Ödeneği

Sektörde Kısa Çalışma Ödeneği'ne de değinen Bakan Ersoy, "Şimdi iki tane destek program hazırlıyoruz. Bir tanesi 'KÇÖ' programı. Kısa Çalışma Ödeneği'nde turizm ve yeme içme sektörüyle ilgili bir düzenleme. Çalışma Bakanlığımızla birlikte çalışıyoruz ve Hazine Bakanlığımızla da mutabakat sağladık. Bugün yarın açıklanır." dedi.

İkinci çalışmanın da erken rezervasyonla ilgili olduğunu belirten Bakan Ersoy, şöyle devam etti:

"Erken rezervasyon ödemeleri dediğimiz bir sistem vardı. Tabii bu kış pandemi sebebiyle bu çalışmayacak. Yani tur operatörleri dünya genelinde globalde finansal sıkıntı çektikleri için erken rezervasyon ödemelerini yapamayacaklar. Geçen ay bir kredi paketi açıklandı biliyorsunuz. Turizm Destek Kredi Paketi... Şimdi bu paket daha da esnetilerek, 1, 2, 3, 4 yıl gibi esnek vadelerle, esnek kullanım şekilleriyle, faiz oranlarıyla ve limitleri arttırılarak... Şu anda 11 milyar bir paket açıkladık. Şu ana kadar 3,5 milyarlık başvuru var. Şimdi tekrar KGF limitleriyle bu bütün özel bankalar da KGF Anlaşması olan plase ediliyor. Şu anda bir limit dolarsa 10 milyarlık sonra 10 milyarlık bir limit daha vereceğiz. Bu sayıyı arttıracağız. Yeter ki o kışın yaşayacakları finansman zorluğundan çıksınlar." 

Bakan Ersoy, arkeoloji alanında Türkiye'de 31' yabancı, 125'i yerli başkanları bulunan 156 kazının aktif olduğunu dile getirdi.

"3 Yıl İçinde 700 Arkeolog, Sanat Tarihçisi ve Restoratör İstihdam Edilecek"

Göreve gelir gelmez "12 Aylık Kazı Programı"nı başlattıkları bilgisini veren Bakan Ersoy, şöyle konuştu:

"Kazı başkanlıklarına bir şart getiriyoruz. 'Belli sayıda arkeolog, sanat tarihçisi ve restoratör alacaksınız, kadronuza dâhil edeceksiniz. Bunlar paralarını ödeyeceğiz.' diyoruz. 2019 sonunda biz 100 tane arkeolog, sanat tarihçisi ve restoratör aldık. Bu sene sonunda, geçen ay itibarıyla kabuller başladı biliyorsunuz, 248 tane ilave getiriyoruz. 350'ye çıkıyor bu sayı. Önümüzdeki sene 125'e tamamladığımız zaman 700 sayısını geçeceğiz. Yani 3 yıl içinde 700 tane arkeolog, sanat tarihçisi ve restoratör istihdam etmiş olacağız ve bu bir ilktir. Yıllar sonra kazı başkanlarıyla konuşma fırsatı da olursa çağ değişikliği falan diye açıklıyorlar. İlk kez böyle bir şey oldu."

Bakan Ersoy, Şanlıurfa'da bulunan Göbeklitepe'nin dünyada "sıfır noktası" olarak kabul edildiğini ve ilgi odağı haline geldiğini anlatarak, "Cumhurbaşkanımızın 'Göbeklitepe Yılı' ilan etmesiyle dünyada da farkındalığını iyice arttırdık. 12 bin yıllık bir tarihi var. Milattan önce 10 binli yıllara kadar gidiyor. Şimdi Şanlıurfa'ya 46 kilometre, Göbeklitepe'ye 30-35 kilometre mesafede, Karahantepe var. Şimdi yeni Türk kazı başkanlığında yapılıyor. Şimdi Göbeklitepe'yi gezdiyseniz bilirsiniz orada T sütunların içlerinde hayvan figürleri vardı. Karahantepe'de ise insan figürleri var. Biz orada kazıyı başlattık bu yıl, yoğun ve hızlı bir şekilde kazı programı devam ediyor. Muhtemelen -kesin teyidini almadık bir yıllık çalışma daha var ama- daha eski bir kazı merkezine ulaşmış olacağız. Bu 12 bin yıllık, öteki çok daha eski çıkacak. Ama şuan bilimsel olarak teyit edilmesi lazım ve muhtemelen Göbeklitepe'den daha öncelikli bir yer haline gelecek. Karahantepe yeni ilgi odağımız olacak." ifadelerini kullandı.

"Dünyada Tekrar Ses Getiren Yeni Bir Keşfimiz Olacak"

Karahantepe ile Göbeklitepe'nin farklılıklarından bahseden Bakan Mehmet Nuri Ersoy, "İkisinin uygulama senaryosu da farklı. Yani iki çift giriş çıkış kullanmış. Bir yerden geliyor, bir yerden çıkılıyor. Demek ki büyük etkinliklerin yapıldığı bir merkez şeklinde ve 250 tane sütun keşfettik şu ana kadar. 2021 içinde bunlarla ilgili çok detaylı programlar, bilgilendirme projeleri kazı başkanımızla birlikte yapacağız. Muhtemelen de dünyada tekrar ses getiren yeni bir keşfimiz olacak diye düşünüyorum." değerlendirmesini yaptı.

Bakan Ersoy, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle kış nüfusundaki artıştan dolayı sıkıntılar yaşanan Muğla Bodrum'daki çalışmalara işaret ederek, şunları kaydetti:

"Normalde insanlar yazın 2-3 ay geliyor sonra dönüyorlardı. Tabii salgınla birlikte dünya genelinde dijital çalışma denen bir şey keşfedildi. Hatta başka bir turizm akımı da başladı. Biz onun üzerine de çalışıyoruz. 'Digital nomad' dediğimiz dijital göçebeler. Bu artık bir ürün şeklini almaya başladı. 3, 5, 6 ay bir bölgede kalıyorlar. Uzaktan çalışarak hizmet vermeye devam ediyorlar. Bu da bizim hedef pazarlarımız arasında. Bodrum Belediye Başkanı haklı tabii nüfus arttı. Biz destek veriyoruz Bodrum'a. Uzun zamandır kanayan bir yarası vardı, altyapı eksikliği vardı. Ama biz Muğla Büyükşehir Belediyesinden devraldık projeyi. Hızlı bir şekilde ihalesini de geçen ay yaptık ve şu anda aralık itibarıyla çok ciddi bir şekilde kanalizasyon altyapı yatırımına başlıyoruz ve 2021 sonuna kadar da tamamlayacağız. Kanalizasyon altyapısında belli bir hattın sorumluluğu üstlendik. Torba-İçmeler hattını yağmur deşarj hatlarıyla birlikte yapıyoruz. Sadece arıtma altyapısını değil, yağmur deşarjda da seller, baskınlar oluyor. Bu iki sorunu da çözüyoruz."

Alaeddin Yavaşça'nın Kilis'teki Evi 2021’de Müze Olarak Açılacak

Bodrum Kalesi restorasyonunda, daha önce hizmete açılmamış yerlerden oluşan üçüncü etaba geçildiğini aktaran Bakan Ersoy, "Oranın da restorasyonunu bu sene tamamlayacağız. Ama esas Bodrum, kültür sanat dediğiniz zaman Bodrum merkezinde esnaf açısından önemli olan bir şey, sahneyi hizmete aldık. 2 senedir sahneyi tekrar hizmete aldık. 1300 kişi bir sahne kapasitemiz var. Tabii sahne şu anda pandemi koşularından dolayı tam kapasite kullanılamıyor ama önümüzdeki seneden itibaren onu da tam kapasite kullanacağız." diye konuştu.

Bakan Ersoy, Alaeddin Yavaşça'nın Kilis'teki evinin müzeye dönüştürülme projesinin de 2021 içinde tamamlanacağını sözlerine ekledi.