Azerbaycan'ın büyüleyen sanatı Bakü Halı Müzesi'nde

BAKÜ- on yıllarda dünyanın en önemli turizm ülkelerinden biri olan Azerbaycan’ın ünlü mekanlarından Bakü Halı Müzesi, zengin kültür mirası yansıtması ve her biri ayrı el emeği orijinal hali ile yerli ve yabancı binlerce turistte hayranlık uyandırıyor.

UNESCO'nun somut olmayan kültürel miras listesi içerisinde yerini alarak dünya çapında üne de sahip olan Azerbaycan halılarını yakından tanımak isterseniz Bakü Halı Müzesi’ni ziyaret etmekten daha uygun bir fırsat olamaz. Burada Azerbaycan halı sanatının tarihiyle tanışarak, bu sanatın ustalarının elinden çıkmış eserleri inceleyebilirsiniz.

Azerbaycan’ın Başkenti Bakü, tarihi ve doğal alanlarıyla her mevsim turistlerin ilgi odağında bir kent. Bakü sadece sahip olduğu güzellikleriyle değil müzeleriyle de oldukça ilgi görüyor. Birçok alanda farklı müzeler ile kültür yolculuğuna çıkaran Bakü, halıların büyülü dünyasına da ev sahipliği yapıyor. Yerel ustaların dokuduğu halılar Bakü’deki halı şeklinde tasarlanmış Halı Müzesi’nde sergileniyor.

Dünyanın sayılı halı müzelerinden biri

Azerbaycan kültüründe “halı” sadece bir sanat eseri olarak değil aslında tarihi yolculuğunun da bir tanığı olarak görülüyor. Farklı tekniklerle, çeşitli tiplerde, desenlerde ve sembollerle halılar üretilmiştir.

Azerbaycan kültür çekirdeğini oluşturan halı dokumacılığının ünlenmesiyle beraber bu eserlerin sergilenmesi için de harekete geçilerek Halı Müzesi de başkent 1967'de Bakü'de açılıyor.

2014 yılında bugünkü ziyaret noktası olan özel tasarım binasına taşına halı müzesinde Ortaçağdan günümüze kadar üretilmiş yaklaşık 10 bin halı yer alıyor.

Müzede özellikle 14 ve 20. yüzyıllar arasında dokunmuş Azerbaycan’ın yörelerine ait enfes halılar sergilenirken, müzenin üçüncü katında ise günümüz modern halıcılık eserlerine de yer veriliyor.

Bakü Bulvarında yer alan ve sarılmış bir halı şeklinde tasarlanmış müzede sadece halılar değil, unutulmaya yüz tutan halı yapımı dokumasında kullanılan malzemeler ve halı ürünleri de sergileniyor.Bugün, Halı Müzesi 6.000'den fazla halı ile Azerbaycan’ın halı en büyük koleksiyonuna ev sahipliği yapıyor.

Ziyaretçiler, Azerbaycan’ın en büyük halı koleksiyonuna sahip müzede canlı gösteriler yoluyla halı dokuma sanatını da yakından görebiliyor, bu sanatın yüzyıllar boyunca nasıl geliştiğini keşfedebiliyor.

Geleneksel Dokumanın Adresi: Kuba

Halı dokumacılığı Azerbaycan’da çeşitli bölgelere de ayrılmış durumda. Gence-Kazak, Tebriz, Kuba-Şirvan ve Karaba olarak dört çeşide ayrılan ve her biri de kendi içinde gruplandırılan halılar, anlamları bakımından, renk seçimine, kullanılan malzemeye ve dokuma tekniğine göre farklılık gösteriyor. Bu nedenle halıların büyülü yolculuğuna sadece müzede değil Azerbaycan’ın kuzeyinde yer alan Kuba kentinde de tanık olabilirsiniz.

Çok eski zamanlardan beri gelen halı dokuma geleneklerini koruyan bölgenin köylerinde geleneksel olarak 30’dan fazla halı çeşidi dokunurken, ziyaretçiler de özel rehberler veya Guba’nın yerel turizm ofisi aracılığıyla ustalık sınıfına kaydolup bu asırlık gelenekleri en iyi şekilde öğrenebiliyorlar.

Dünyaca Ünlü Halılardan Birisi de “Karabağ Halısı”

Azerbaycan’ın yüzyıllar öncesine dayanan ve eşsiz halı dokuma gelenekleri ile meşhur bir diğer kenti ise Şuşa. Zengin tarihi ve kültürel mirasa sahip olan Azerbaycan’ın kültür başkenti olan Şuşa’da dünyaca ünlü halılardan birisi de “Karabağ Halısı”. Özelliği renklerinin zengin olması, Karabağ’ın tabiatının zenginliğinden ve bu ölçülerin büyük olması olarak öne çıkıyor. Ölçü olarak büyük dokunması ise Karabağ evlerinin büyük olmasından kaynaklanıyor.

Azerbaycan Halıları Dünyanın Dört Bir Yanında

UNESCO’nun somut olmayan kültürel miras listesinde de yer alan Azerbaycan halı sanatını dünyanın en ünlü müzelerinde görmek de mümkün. Londra’da Victoria ve Albert müzesinden Washington’da Metropolitan Müzesi'ne kadar pek çok yerde Azerbaycan halıları sergileniyor.

Halı dokumanın nesilden nesile geçen ayrı bir uzmanlık alanı sayıldığı Azerbaycan’da çok sayıda turistik satış alanları da bulunurken, ziyaretçiler evlerine aldıkları yerel halılar ile bu geleneği dünyanın dört bir yanındaki evlerine de taşıyorlar.