A2 Sütü ve sağlıklı süt seçeneği

FİKRİ TÜRKEL
ÇANAKKALE- Çanakkale’ye yolunuz düşerse, Truva Savaşı’nın yapıldığı bölgede ve peyniriyle ünlü Ezine topraklarında yer alan Uluova Çiftliği’ni ziyaret etmenizi öneririm. Hayatımda gördüğüm en konforlu çiftlik. Konfor sadece çalışanlar açısından değil, hayvan refahı açısından da dünyanın sayılı birkaç çiftliğinden biri. Hatta geçen aylarda bu konuda uluslararası bir sertifika da aldı.

Ezine Uluova Çiftliği’nin kurucusu Mehmet Akif Hut, alkışlanacak bir projeye imza atmış. Her gittiğimde çiftlikte bir yeniliğe daha şahit oluyorum. Yurtdışında marketlerde rastladığım ve merak ettiğim “A2 Süt”ü de ilk defa bu çiftlikte gördüm. Önümüzdeki dönemde Uluova Çiftliği ile ürettiği ve A2 sütler çok konuşulacak. Bu konuda öncülük yapıp, konu hakkında bilgilendirmek istedim.

Herkesin gıda konusunda kafa karışıklığı oluşturacak bilgiler yaydığı bir dönemde, size A2 Süt’ten bahsetmek istemezdim. Sosyal medyada süt ile ilgili çok paylaşım görmeye başladım. “Jersey Süt veya A2 Süt” de bunların arasında yer alıyor. Pek çoğunun iddiasının, “kerameti kendinden menkul” olduğunu biliyorum.

İki ay önce bitkisel sütlerle ilgili “Sütsüz süt” üzerine bir makale yazmıştım. Doğru ifade “Bitkisel süt” değil, “bitkisel içecek”miş. Bu konuda bir düzenleme yapılacağını duydum, umarım bu düzenleme ve tanımlama çerçevesinde A2 Süt de yer alır.

Süt, insan beslenmesinde önemli bir yere sahip bir besindir. Ülkemiz için de lokomotif bir tarım ve hayvancılık endüstrisidir. Ancak, son yıllarda sütün bazı sağlık sorunlarına neden olduğuna dair iddialar ortaya atılıyor. Bu iddiaların merkezinde ise sütte bulunan A1 proteinin sindirim sırasında oluşan BCM-7 adlı molekülünün uyku bozuklukları ve çeşitli sağlık sorunlarına neden olduğu yer alıyor.

A2 sütü ise, bu sağlık sorunlarının kaynağı olarak görülen A1 proteininin bulunmadığı bir süt çeşidi olarak sunuluyor. A2 sütü, geçmişten günümüze insan beslenmesinde önemli bir yere sahip olduğu bir gerçektir ve sağlık açısından da birçok faydası bulunuyor.

Ancak, A2 sütünün uyku getirmediği veya yüksek enerji sağladığı iddiasını destekleyecek bilimsel bir kanıt bulmak için yeni araştırmalar yapılması gerekiyor. Aslında, "Food Science & Nutrition" dergisinde yayınlanan bir araştırma, A2 sütünün ve A1 sütünün uykuya neden olan etkilerinde anlamlı bir fark olmadığını yazdı.

A2 sütünün sağlık faydaları

Binlerce yıl önce, süt ineklerinin bazılarını mutasyona uğrayarak, sütlerinin A1’e dönüştüğü iddia ediliyor. A2 sütü, yalnızca A2 beta-kazein proteinini içeren bir inek sütü türüdür. A1 beta-kazein proteini, binlerce yıl önce inek sütünde bulunan beta-kazein proteininin orijinal formu olarak tanımlanıyor. A2 sütü, birçok vitamin, mineral ve besin öğesi içermesi nedeniyle sağlıklı bir beslenme seçeneği olarak görülüyor. A2 sütü, sıradan sütten daha yüksek bir protein ve kalsiyum içeriğine sahip. Bunun yanı sıra, A2 sütünde daha fazla D vitamini ve A vitamini bulunuyor.

Ayrıca, A2 sütünde bulunan beta-karoten gibi bazı besinlerin kanserle mücadelede önemli bir rol oynadığı söyleniyor. A2 sütünün içeriğindeki bu besinler, insan sağlığına faydalı olan antioksidanlar, mineraller ve vitaminler gibi diğer besin öğeleri ile birleşerek, sağlıklı bir beslenme için gerekli olan tüm bileşenleri sağladığı belirtiliyor.

Ancak, A2 süt için "genetik olarak mutasyona uğramamış, yüzde 100 saf ve gerçek süt" tanımını kullanmak doğru olmaz. Süt, insanlar da dahil olmak üzere memelilerin meme bezleri tarafından üretilen sıvı bir besindir ve genç memeliler için birincil beslenme kaynağıdır. Su, protein, yağ, laktoz ve vitaminler dahil olmak üzere besin maddelerinin karmaşık bir karışımıdır. Süt binlerce yıldır insanlar tarafından tüketilmektedir ve dünya çapında birçok insan için hala diyetin önemli bir parçasıdır.

Süt, seçici üreme ve genetik mühendisliği yoluyla zamanla insanlar tarafından değiştirilmiştir. Bu, inek sütü, keçi sütü ve koyun sütü gibi farklı süt türlerinin gelişmesine yol açmıştır. Süt ayrıca pastörizasyon, homojenizasyon ve takviye gibi çeşitli şekillerde de işlenebilir. Bu işlemler sütün güvenliğini, raf ömrünü ve besin değerini artırabilir.

Süt zamanla insanlar tarafından modifiye edilmiş olsa da, hala doğal bir besindir. İyi bir protein, kalsiyum ve diğer besin kaynağıdır. Hangi süt olursa olsun, süt dengeli beslenmenin sağlıklı bir parçası olduğunu unutmayın.

A2 sütü, sütte bulunan beta-kazein proteininin yapısında değişiklik olan bir süt çeşidi olarak tanımlayabiliriz. Bu değişiklik, beta-kazein proteininin A1 tipine göre A2 tipine dönüşmesiyle oluşur. A2 süt, bu değişikliğe uğramamış veya az miktarda A1 beta-kazein içeren sütü ifade eder. Bu tanımın yanı sıra, sütün kaynağı, işleme yöntemleri ve kalite standartları gibi diğer faktörler de sütün kalitesi ve özellikleri üzerinde önemli bir etkiye sahiptir.

A2 sütünün diğer “süt türlerine göre yüzde 20 daha fazla protein, yüzde 18 daha fazla kalsiyum ve yüzde 25 daha fazla yağ içerdiği” iddiasını destekleyecek bilimsel bir kanıt bulunmamış. Sadece, Journal of Dairy Science'da yayınlanan bir araştırma, A2 sütünün diğer süt türlerine benzer protein, kalsiyum ve yağ seviyelerine sahip olduğuna dair bir makale yayınlamış. Yukarıdaki süt değeri iddia değil, Uluova Çiftliği’nin bir süt tahlili olduğuna göre; çiftliğin süt değerleri A2 Süt’ün değerlerinin de üstünde olduğu anlamı taşıyor.

Uluova Çiftliği sütlerinin Omega-3 ve diğer besin değerleri bakımından da bazı üst besin değerleri çıktığı biliniyor. Bunun sebebinin hayvan refahı, yem kalitesi ve ortamın kalitesinin süt değerlerini artırdığı söylenebilir.

Bu arada, bebek mamaları, çocuk besinleri ve gıda takviyesi markaları için de Uluova ve benzeri çiftliklerin sütleri bir fırsattır. Çünkü istenilen kalitede besin değerine sahip süt bulmada zorlandıklarını duyuyorum.

Peki, niye A2 Süt alanına yatırım yapmalıyız?

A2 sütü, sıradan sütten farklı olarak daha az yaygın olarak bulunur ve üretimi de daha maliyetlidir. Ancak, A2 sütü üreten çiftlikler, bu süt çeşidinin sağlık faydaları ve kalitesi nedeniyle daha yüksek fiyat talep ediyorlar.

A2 sütünün ekonomik değeri, üreticilerin bu süt çeşidini piyasaya sunma kararı verirken dikkate alması gereken bir faktördür. Özellikle son yıllarda sağlıklı beslenmeye ve doğal gıdalar tüketmeye olan talep arttıkça, A2 sütü de popülerliğini sürdürüyor.

Sonuç olarak, A2 sütü, sağlık açısından faydalı bir süt çeşididir.

A2 sütünün ticari potansiyeli son yıllarda önemli ölçüde artmaya devam ediyor. İlk olarak Yeni Zelanda'da üretilen A2 sütü, şimdi Avustralya, ABD ve Avrupa'daki birçok ülkede talep ediliyor. Ayrıca, Çin'deki büyük bir tüketici pazarında ilgi hızla artıyor.

Çin, dünyanın en büyük süt ithalatçısı ve A2 sütüne olan talebi artıyor. Yeni Zelanda ve Avustralya, A2 sütü ihracatında öncü konumdadır ve bu ülkelerin süt endüstrileri A2 sütüne büyük yatırım yapıyorlar. Avustralya'da A2 sütü, 2019 yılında ülke genelindeki tüm süt satışlarının yaklaşık yüzde 12'sini oluştururken, Yeni Zelanda'da A2 sütün pazar payı yaklaşık yüzde 8'e ulaştığı tespit edildi.

A2 süt üreten cins inekler Avrupa kökenli olmasına rağmen burada A2 süte ilginin yeterince olmadığını görüyoruz. Yine de Avrupa’da bir çok ülke A2 sütü üretimi ve tüketimi konusunda araştırmaları sürdürüyor. Bu alanda daha fazla bilimsel makale üretilmesi gerekiyor.

A2 sütü üreticileri, ürünlerini yüksek kaliteli, doğal ve sağlıklı bir alternatif olarak pazarlamaktadır. Ancak, A2 sütü genellikle daha yüksek fiyatlarla satılmaktadır ve bu da bazı tüketiciler için bir engel oluşturabilir.

Sonuç olarak, A2 sütü piyasası hızla büyümekte ve bu alanda daha fazla yatırım ve inovasyon beklenmektedir. A2 sütü, süt endüstrisinde önemli bir alternatif olarak kabul edilmekte ve sağlık faydaları ve besin değeri açısından diğer sütlerden ayrılmaktadır.

A2 sütün yarattığı ilgi ve talep arttıkça, birçok şirket farklı süt ırklarının A2 sütlerini pazarlamaya başladı. Bunların arasında en popüler olanları Jersey sütü ve Guernsey sütüdür. Pek çok benzeri süt ineği ırkı bulunduğunu da söyleyelim.

Jersey ve Guernsey inekleri, daha yüksek oranda A2 beta kazein proteinine sahip oldukları için A2 sütü daha yaygın olarak üretiyor. Başka cins inekler de A2 süt üretebiliyor. Mesela “Doğu Anadolu Kızılı” başta olmak üzere yerli ırklarımızın çoğu böyledir. En verimlisi Jersey, Guernsey olduğu için sütler bu adlarla piyasaya sürülüyor. A2 beta kazein proteini, farklı süt ırklarının dağılımı içinde bulunabilir.

Mesela Gönzi ırkları da A2 süt üretiminde tercih ediliyor. Gönzi’nin sütleri kıvamı ve tadı sebebiyle dondurma üretiminde de tercih ediliyor. Uluova Çiftliği’nde Gönzi ırkını da görmüştüm. Belki sayıları artınca, keçi sütlü dondurma, manda sütlü dondurma gibi Gönzi sütlü dondurmayı da piyasada görürüz.

Sonuç olarak, A2 sütü satın alırken sütün hangi süt ırkından geldiğine bakmak yerine, üreticilerin sütlerinde A2 beta kazein proteininin yüksek oranda bulunduğunu doğrulamaları daha önemlidir. Bu, tüketicilerin sağlıklı ve kaliteli bir süt satın almalarını sağlayabilir.

A2 sütün dünya pazarındaki durumu

A2 sütü, dünya genelinde giderek daha popüler hale geliyor. Özellikle son yıllarda, sağlıklı yaşam trendleri ve doğal gıda tüketimi eğilimleri arttıkça, A2 sütüne olan talep de artıyor. Bu trend, dünya genelinde A2 sütün pazar payının artmasına neden oluyor.

A2 sütün en büyük üreticisi ve tüketicisi olan ülkeler arasında Yeni Zelanda, Avustralya, Japonya, Güney Kore ve Çin yer alıyor. Bu ülkelerde, A2 sütü üreten çiftlikler ve markalar giderek artıyor. Özellikle Yeni Zelanda, A2 sütün en büyük üreticisi ve ihracatçısı konumunda.

Ayrıca, A2 sütüne olan talebin artması, dünya genelinde birçok büyük süt üreticisi ve markasının da bu alanda faaliyet göstermesine neden oluyor. Örneğin, Nestle, Fonterra, Danone, Yili ve Mengniu gibi dünya genelinde bilinen süt ürünleri markaları, A2 sütüne de odaklanarak ürün yelpazelerini genişletiyorlar.

2030 yılına kadar küresel olarak A2 süt pazarı 4,5 ila 5 milyar dolar arasında bir büyüklüğe ulaşması bekleniyor.

Ancak, A2 sütü pazarı hala küçük ölçekli kalmaya devam ediyor. Dünya genelindeki toplam süt üretimi içindeki A2 sütün payı hala çok düşük seviyelerde. Bunun sebebi, A2 sütünün üretimi ve dağıtımının henüz sınırlı olması ve bu sütün daha yüksek maliyetlerle üretilmesidir.

Buna ek olarak, A2 sütüne olan talebin artması, A2 sütü üretimini ve tedarikini zorlaştırabilir. Özellikle Gönzi cinsi gibi A2 sütü üreten ineklerin sayısının çok sınırlı olması nedeniyle, A2 sütü üretiminin genişletilmesi mümkün olmayabilir. Dağıtımın ciddi maliyet oluşturduğu bir gerçektir.

Sonuç olarak, A2 sütü, dünya genelinde giderek popüler hale gelen bir süt türüdür. Ancak, A2 sütünün pazar payı hala küçük ölçekli kalmaktadır. A2 sütünün daha yaygın hale gelmesi için, üretim ve dağıtımının artırılması gerekiyor. Bir de bana, şimdilik etiketlerin üzerine “A2 süt” veya “Jersey Süt” yerine bu sütleri üreten çiftliklerin adının yazılması daha mantıklı geliyor.