Uçaklarda koltukta yolcu sıkışıyor

İSTANBUL- Düşük maliyetli havayolu şirketlerinin kısa-orta mesafeden sonra uzun menzile de girmeye başlamasıyla fiyat baskısını enselerinde hisseden bayrak taşıyıcılar, konfordan kısıp bilet fiyatını aşağıya çekmenin yolunu arıyor. Geleneksel havayolları yoğun rekabet ve tasarruf nedeniyle nedeniyle bilet fiyatlarını pek fazla artıramayınca çareyi kabinde koltuk sayısını arttırmakta buldu.

Havacılık sektörü son 5-6 yıldır deyim yerindeyse adeta altın yıllarını yaşadı. Dünya ekonomisindeki stabil durum, petrol fiyatlarındaki düşüş, turizme ve yeni yerler keşfetmeye olan talep bayrak taşıyıcı havayollarına büyük cirolar olarak geri döndü. Ancak milli havayollarını bekleyen büyük bir tehlike de adım adım kendini gösteriyordu; ucuz havayolları. İlk başlarda fazla ciddiye alınmayan low cost carrier’lar kısa sürede yolcu sayılarını o kadar arttırdılar ki geleneksel havayollarını tehdir eder hale geldiler.

UCUZ HAVAYOLLARI TEHDİDİNE BÖYLE ÇÖZÜM BULDULAR!

Ulaşabildikleri coğrafya iki üç saati aşmayan kısa ve orta mesafeli uçuşlarla sınırlı olan ucuzcu şirketler bununla yetinmedi, uzun menzilli pazara da girdi. Ucuz havayollarının yllardır milli taşıyıcıların tekelinde olan kıtalararası uzun menzilli uçuşlara gireceği hiç tahmin edilmiyordu. Önce Uzakdoğu’lu şirketler ardından Avrupa’dan Norwegian, Eurowings, Ryanair gibi şirketler rekabete dahil oldu. O ana kadar ucuz havayollarına karşı hızlı refleks göstermeyen geleneksel şirketler tehdidin büyüklüğünün farkına varınca yeni çözüm yolları arayışına başladı. Zira rekabet çetin hal bir aldı, işletme giderleri daha düşük olduğu için, daha düşük bilet fiyatları sunan low cost carrier’lar hatırı sayılır şekilde milli havayollarından yolcu çalmaya başladı.

Geleneksel havayolları hem daha fazla yolcu taşımak hem de daha fazla gelir elde edebilmek için kabin içine yöneldi. Karlılık oranını artırmak ve indirim yapabilmek için uçakları büyütmek yerine filodaki mevcut uçakların kapasitesini artırmaya başladı. Koltuk aralıklarını sıklaştırarak yüzde 7-8 arasında kapasite artışı sağlandı. Bu durum havayolları için ekstra kazanç anlamına gelirken, uzmanlara göre yolcular için endişeli ve gergin bir ruh hali yaratıyor.

ORTALAMA KOLTUK SAYISI 137’DEN 142’YE ÇIKTI

Uzun süren uçak seyahatlerinde yolcuları en çok rahatsız eden faktörlerden biri dar koltuk aralıkları. Ancak son yıllarda kapasitelerini ve kar oranlarını artırmak isteyen havayolu şirketleri, uçaklardaki ortalama koltuk sayısının 137'den 142'ye yükselmesine neden oldu. Bu durum koltuklar arasındaki mesafeyi azaltırken, psikologlara göre öndeki koltuğa yaklaşan yolcuların ruhsal durumlarını da olumsuz etkiliyor. Toplu taşıma araçlarında çevresel faktörlerin mental olarak etkilediği yolcular, uçakların iç tasarımları nedeniyle kendilerini daha ahatsız hissetmeye başladı.

Havayollarının kabin içinde koltuk sayısını artırarak diz mesafelerini kısaltmaları yolcularda ciddi rahatsızlıkara neden oluyor. Emory Üniversitesi'nden Dr. Stella Lourenco, vücudun farklı bölgelerinin farklı töleranslara sahip olduğuna dikkat çekerken, herkesin asgari ölçüde serbest alana ihtiyacı olduğunu söylüyor. Dr. Lourenco,koltukların giderek küçülerek birbirine yaklaşmasıyla birlikte alçak tavan yüksekliğinin de sadece klostrofobik insanları değil herkesi etkileyebileceğini ifade ediyor. New York'lu psikolog Martin Seif, hastalarının seyahatlerde bunalmamak adına genellikle 1. ve 2. sıradaki koltukları ya da "1. Sınıf" koltukları tercih ettiğini söylerken, kısa koltuk mesafelerinin insan psikolojisini olumsuz etkileyerek havada öfke nöbetlerine yol açabileceğini vurguluyor.

AMERİKAN HAVAYOLLARI BAŞLATTI

Orta ve uzun menzilli uçaklardaki koltuk sayısını arttırılması, kabine ekstra koltuklar konulması, konfordan taviz vermek, bacak aralıklarının daha da azaltılması anlamına gelirken, bu uygulamaya ilk başvuran şirketler Amerikalı taşıyıcılar oldu. American Airlines, B737’de koltuk sayısını arttırırken, United Havayolları, Boeing 777’lerde yıllardır uyguladığı 9 koltuklu konfigürasyonu 10 çıkardı. Uçakta koltukların genişliği 45.72 cm’den 43.18’e düştü. American Airlines'a ait Boeing 737-800'lerin kapasitesi 148'den 160’a çıktı. United Airlines'a ait Boeing 737-80'lerin kapasitesi de yine 152'den 162'ye çıktı. United Airlines'a ait A319'ların kapasitesi ise 120'den 128'e yükseltildi. Bir başka Amerikan havayolu JetBlue’da 2019’dan itibaren Airbus A320 uçaklarına 12 ilave koltuk koyacağını açıkladı.

British Airways, Emirates, All Nippon Airways, Yeni Zelanda Havayolları, KLM ve Air France gibi havayolları orta ve uzun menzilli uçaklarındaki koltuk sayılarını arttırma kararı aldı. Kısa süre önce kısa mesafeli uçuşlarda ekonomi sınıfında ücretsiz ikramı kaldıran British Airways, ekonomi sınıfında 9 koltuk bulunan B777’lerde bu sayıyı 10’a çıkaracağını açıkladı. 2018 yılından itibaren havayolu 25 adet B777 uçağında bu değişikliğe gidecek. Böylelikle şu an 280 olan koltuk sayısı 332’ye çıkacak. Business class’ta koltuk sayısı 40’tan 32'ye indirilirken, premium ekonomi sınıfındaki koltuk sayısı 24’ten 48’e, ekonomi sınıfındaki 216 olan koltuk sayısı da 252’ye çıkarılacak.