• BIST 8718.11
  • Altın 2247.132
  • Dolar 32.3242
  • Euro 35.1624
  • İstanbul 9 °C
  • Ankara 1 °C
  • Antalya 10 °C

Yel değirmenlerine karşı savaş !

Tamer Çiçek

Booking Gitti Kavga Bitti mi? Kaybeden kim; Booking mi Türkiye otelleri mi ?
Booking.com’un Türkiye’deki faaliyetlerinin yasaklanması dikkatleri tekrar turizm sektöründeki online teknolojilere çekti. Uzun zamandır booking.com’un çalıştığı ülkelerdeki faaliyetleri; satış yaptıkları ülkelerdeki pazarları domine ederek haksız rekabet şartları oluşturduğu veya yeteri kadar yada hiç vergi vermediği gibi sebeplerle engellenmeye çalışılmaktaydı.
Nitekim sektörden gelen bazı taleplere istinaden TURSAB tarafından açılan benzer nitelikli davanın sonucu olarak dün de booking.com’un Türkiye’deki faaliyetleri tedbiren durduruldu. Peki bu karar Türkiye turizmine hizmet mi ediyor, yoksa hali hazırda ölüm kalım mücadelesi içindeki sektöre bir darbe daha mı ?
Gelinen noktada tartışmamız gereken konu nedir? Hollanda menşeili bir şirketin faaliyetlerinin yasaklandığı bu noktada turizmciler olarak dikkatlerimizi tekrar online teknolojilere yöneltmek gerekmiyor mu?

Online Teknolojinin Evrimi -1960 lardan 2000 lere Online sistemler

Gelişen teknoloji biraz geç kalsa da her alanda olduğu gibi turizm alanına hızlı bir giriş yapmıştır. Online sistemler; ilk önceleri hava yollarının bilet satışı ile ortaya çıkmış; henüz internetin olmadığı zamanlarda dahili sistemler ile işe girişmiş, ardından GDS (Global Distribution System)’leri ile daha güçlü dağıtım kanalları için zemin oluşturmaya çalışmıştır. İlk sistemler 1960’larda denenmiş. İlk önemli sistem SABRE (Semi-automated Business Research Environment). Arkasından GALILEO ve AMEDEUS 1987’de geliştirilmiştir. Bu işin yüksek maliyetlerinden dolayı önceleri bu işi yoğun olarak Havayolları yapmış; sonradan bu sistemler otellere de uygulanmıştır.

1990’ların ortalarında internetin yaygınlaşması ve sistem maliyetlerinin azalması ile daha küçük çapta şirketlerin de ürettiği sistemler ortaya çıkmış, 2000’lere gelindiğinde artık milyar dolarlarla ölçülebilecek online satışlar yapılabilir hale gelmiştir. Bu satışların gerçekleştiği ülkeler, ödeme sistemleri konusunda sorunu olmayan kredi kartı kullanımı gelişmiş ülkeler olmuştur. Bu GDS’lere ya da CRS (Central Reservasiton System)’lere hiç yabancı olmayan acenteciler, uçak biletinin yanı sıra otelleri de bu sistemlerle tedarik eder olmuş, kısa sürede ise hava yollarından bağımsız sistemler ortaya çıkmıştır.

Turizmin Hipermarketleri; Online Kanallar

Online’daki bu hızlı gelişim ile, online portallar turizmin süpermarketleri hatta hipermarketleri olmuş, bu gelişmelerden en çok seyahat acenteleri etkilenmiştir. Bazı acenteler mümkün olduğu oranda online’ı tanımaya ve kullanmaya başlamışsa da bazı aklı evvel acenteciler ise online ile mücadeleye soyunmuş, tüm konuşmalarda, sosyal medyada, seçim meydanlarında, turizm derneklerinin açıklamalarında online sistemler hedef alınmış ve ‘online’ın önünü kesmek’ gibi saçma bir amaç ortaya konulmuştur. Ne zaman bir bakan ya da devlet erkanından birini bulsalar, bu ecnebi online şirketlerinin bizim pazarı nasıl mahvettiğini, bizim bunların yüzünden işsiz kalacağımızı anlatır hale gelmişlerdir. Ancak bu aklı evvellere dünyanın her yerinde rastlamak mümkün, sadece bizde değil. Birçok kişi kendi bilgisi ve gücü ölçeğinde bu sistemlere olabildiğinde engel olmayı amaç edinmiş durumdadır.
Buna karşın otellerini bu sistemler sayesinde doldurmayı öğrenen otelciler ise bundan vazgeçmek bir yana bu sistemlere daha da sarılmaktadır. Hatta bu işi abartıp, acentecilerin kaprisini çekeceğine, bilgisayar ekranından istediği gibi fiyatları indirip yükseltip geri dönüşleri büyük bir zevkle seyretmektedir.

Gelinen Noktada Tek Çözüm Online’a Yatırım Yapmak

Gelinen noktada online sistemlere entegre olan konaklama sayısı dünya ölçeğinde milyonları aşmış, online şirket sayıları hızla artmaya devam etmektedir. İnternete ve online sistemlere nispeten daha yabancı olan Ortadoğu, eski Sovyet ülkeler ve dolaylarında internet ve online kullanımı hızla artmakta ve online rezervasyon dünya pastasındaki payını her geçen gün güçlendirmektedir.

Mahkemelerin aldığı kararlara saygımız var ancak kendi ülkenizde koyacağınız vergiler veya kurallar her ne olursa olsun, online çalışan bir şirketin bunu aşmasından daha kolay bir şey olamaz. Rahatlıkla yasaları sizinkinden çok daha esnek ve kolay olan başka bir ülkeden sistemini yönetebilirler. Para trafiğini o ülke üzerinden yapabilirler. Nitekim bir çok sistem, kuruldukları İngiltere, Amerika veya İspanyadan çok, vergi sorunu olmayan ülkelerden kendi sistemlerini yönetmekteler.

Online’a karşı savaş Mümkün mü, mantıklı mı ?

Online’a karşı ne birleşerek, ne engellemelerle, ne de vergiye boğarak başarı elde edilmesi mümkün değildir. Online ile mücadele sadece ve sadece online ile olur düşüncesini zihinlerimize ve eylemlerimize yerleştirmenin vakti geldi de geçiyor bile. Bir web sitesi ile dünyadaki 1 milyon konaklama tesisine ulaşılabiliyorken, bir günde 1 milyon oda geceleme satabiliyorken, mail, telefon, whatsapp gibi yöntemler turizmin her köşesini sarmışken teknolojiden uzak kalmak ve ‘acente kardeşliği’ mantığı içinde yapılan bir insan dayanışması ile bu sistemlere karşı savaşmak yel değirmenlerine karşı kargılarla savaşmaktan öteye geçemez. Tek çözüm teknolojiyi içimize almak, onu öğrenmek ve ona yatırım yapmaktır.

Avrupa’da, Rusya’da, Uzak ve Orta Doğu’da çalışan birçok Türk turizm şirketi online’a yatırım yapmaktan kaçındığı için veya online’ı tanımadığı için şirketlerinin gerçek potansiyelini maalesef ortaya çıkaramıyor. Sağlam bir online altyapı ile yıllık ciroları 10’a 20’ye katlamanın mümkün olduğunu, online altyapısı ile orta ölçekli turizm şirketlerinin küresel çapta rekabet edebilen şirketler haline gelmesi için 2-3 senenin yeteceğini anlamamız lazım.
Hollanda menşeili olduğu için siyasi gibi görünen bu kararın en çok zarar verdiği kurumlar Türkiye turizmi ve otellerdir. Her bir turistin son derece kıymete bindiği bir zamanda, booking.com’u kapatmak kendi kendimize zarar vermekten başka işe yaramaz. Dünya’nın en ücra köşesindeki bir konaklama tesisine booking.com ile ulaşılabiliyorken 2017 yılında Türkiye’ye giderken booking.com aracılığı ile otel almanın yasak olması, yaşadığımız sorunlardan dolayı can çekişen imajımıza olağan üstü zarar verecektir. Bir an önce bu yanlış kararın düzeltilmesi gerekmektedir.
 

Bu yazı toplam 17935 defa okunmuştur.
Yazarın Diğer Yazıları
Tüm Hakları Saklıdır © 2005 Türkiye Turizm | İzinsiz ve kaynak gösterilmeden yayınlanamaz.